Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970
Paters & Nonnen

De oorsprong van de Penitenten-Recollectinen van de Reforme van Limburg, zoals de congregatie ook genoemd wordt, gaat terug tot 1695, toen zusters van de Witte Vrouwen samen met Penitenten of Grijze Zusters in Leuven een congregatie oprichtten, die behoorde tot de Derde Orde van de H. Franciscus van Assisië.

Deze zusters werden tijdens de Franse Revolutie verdreven en vluchtten vanuit België naar West-Brabant. Na enige omzwervingen belandden ze in 1797 in Besoyen bij Waalwijk. In 1801 werd Zuster Constantia (van der Linden) de eerste overste van de stichting in Dongen, die geleid werd door de vicaris Adrianus Oomen. Van deze congregatie uit volgde de stichting van de congregatie van Etten in 1820, onder zuster M. Joseph. Ze stichtte later ook de congregaties van Roosendaal (Mariadal) en van Oudenbosch. In 1830 begon men met het oprichten van scholen.

De Franciscanessen van Dongen hielden zich dan ook bezig met de opvoeding van en het onderwijs aan de vrouwelijke jeugd; met wijkverpleging en met hulp aan zieken, bejaarden, gehandicapten en sociaal zwakkeren. Geheel in de Franciscaanse traditie bekommeren zij zich in het algemeen om mensen in nood.

Kloosters in Noord-Brabant

- Alphen, Sint Willibrordusgesticht;
- Breda, Sint Jozefklooster, klooster O.L. Vrouw van Goede RaadChristus Koninggesticht;
- Chaam, Sint Jozefklooster;
- Dongen, moederhuis en klooster Maria-Oord;
- Dorst, Sint Jozefgesticht;
- Gilze, Sint Jozefklooster;
- Hilvarenbeek, Adrianusgesticht;
- Oosteind, klooster Sancta Maria;
- Oosterhout, klooster H. Familie, Sint Antoniusklooster;
- Rijen, liefdegesticht H. Familie;
- Steenbergen, Weeshuis Sint Jozef;
- Teteringen, Sint Willibrordusgesticht;
- Udenhout, Klooster in buitenplaats De Strijdhoef;
- Ulicoten, Sint Bernardusklooster;
- Welberg (Steenbergen), Sint Franciscusklooster.

Buiten Noord-Brabant had de congregatie huizen in onder andere Amsterdam, Aardenburg, Delfshaven, Nijmegen en IJzendijke. Buiten Nederland was men actief in de missie in Indonesië (Sumatra, Borneo en Java) en in Duitsland.

Foto’s
Teteringen, meisjesklas van de lagere school met de twee eerste onderwijzeressen: rechts schoolhoofd zuster Johanna Maria Pijnenburg en links zuster Maria  Elisabeth Hoevenaars, 1907. Bron: Stadsarchief Breda, fotonr. TET0220.
Dongen, Zuster Clasina op de Roestelberg te Waalwijk, 1933. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 3B2231.
Franciscanessen met pupillen bij het internaat in Medan (Indonesië). Bron: W. Nolet (samenst.), Katholiek Nederland, Encyclopaedie. Deel 3, Zusterorden en -congregaties (’s-Gravenhage, 1932) p. 70.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
BN/De Stem dd 15-5-2014, Franciscanessen willen in Dongen blijven.
Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960, lemma Franciscanessen van Dongen.

2

Reacties (2)

Nellie Havermans zei op 18 juli 2020 om 23:23 uur

Ik heb een jaar in Dongenop het st Jozefinternaat gezeten en wel in 1954-1955. Had vreselijk veel heimwee vandaar maar een jaar. Had wel ansluiting bij de andere leerlingen en waren ook ondeugend. Het ergste vond ik tussen 4 muren te zijn en niet meer in de natuur. We gingen wel wandelen met z’n drieën naast elkaar. Veel bidden... ook heb ik daar wel eens een film gezien die me nog altijd bij is gebleven. Zuster Cornelia was hoofd van de mulo. Zuster Josephine was op de slaapzaal. Met schambretjes en po en lampetstel. Het eten was niet lekker maar om te zeggen vies was het ook niet. Wel een keer macaroniepudding gekregen met i.p.v. suiker zeeppoeder in gedaan volgens mij dat was vreselijk en we moesten het opeten. Ben heel benieuwd of er nog reakties komen van mede lotgenoten

Mariët BruggemanBHIC zei op 20 juli 2020 om 11:53 uur

Dat zou inderdaad leuk zijn Nellie, als er nog meer reacties zouden komen van jouw jaargenoten. Ik ben ook wel erg benieuwd naar hun ervaringen met het zeeppoeder in de pudding. Was dit een foutje of werd dat expres zo gedaan? En mochten jullie ook wel gewoon buitenspelen? In plaats van met z'n drieën naast elkaar wandelen ?

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.