Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Een lesje van de dominee

Rooms prentenboek

Onderstaande gebeurtenis speelde zich af z'n 65 jaar geleden. Het was de tijd die werd gekenschetst door de zogenaamde zuilen. Wij, als rooms-katholieken, zaten in de zuil der confessionelen en in het Brabantse land waren wij in deze zuil verreweg het sterkst vertegenwoordigd. Socialisten of liberalen waren vreemden voor ons.

In het bos bij de Joodse begraafplaats, 1969 (foto: Vera Delleman-de Kort; BHIC fotonr. 1923-002229)Onze vriendjes waren dan ook altijd katholiek, zoals waarschijnlijk ook de meeste klanten van mijn vader's drukkerij. Maar ook binnen onze zuil liet de integratie veel te wensen over. Ik vraag me trouwens af of dat woord toentertijd al in de Dikke van Dale voorkwam...

Volgens mij woonde er in onze straat, de Loyolalaan in Vught, slechts één protestantse familie. De familie Van der P., een gezin met een zoon en een dochter, Els genaamd. Dat was dan ook het enige dat ik wist van deze familie. We speelden niet met deze kinderen en volgens mij leefden zij ook teruggetrokken.

Natuurlijk beschouwen we dit nu met onze inzichten uit de 21e eeuw. Over beschouwen gesproken: velen van ons die op een bepaalde leeftijd zijn gekomen gaan zich 'te buiten' aan het beschouwen, al dan niet door deze website daartoe aangezet. Voor mij geldt dat in ieder geval wel!

Burgemeester Loeff (van 's-Hertogenbosch) en Ds. Nutbey uit Vught, 1958 (Foto: Fotopersbureau Het Zuiden, coll. BHIC nr. FOTOVU.1715, detail)Zoals gezegd speelde deze gebeurtenis zich zo'n 65 jaar geleden af. Ik was een jaar of zeven. Mogelijk zullen velen van u deze gebeurtenis met enig schouderophalen afdoen, maar voor mij was het belangrijk in mijn verdere ontwikkeling.

Vaak speelden en voetbalden wij in het zg. Jodenbos. Dit bos lag aan de Helvoirteseweg in Vught, tegenover het toenmalige gebouw van Regina Coeli. Ik vermoed dat de Joodse begraafplaats de naamgever was van de bos. Deze begraafplaats ligt aan de andere kant van het bos. Nu is het bos grotendeels verdwenen en heeft het plaats gemaakt voor huizen. Toen we er die dag wilden gaan voetballen bleek ons speelveld bezet te zijn door andere kinderen en een man. Voor ons onbekenden. Dat pikten we niet en dat lieten we dan ook duidelijk merken. Later bleek het een dominee (vermoedelijk ds Nutbey) te zijn met kinderen uit zijn 'zondagsschool'.

De man liet ons verbale geweld over zich heen gaan en vroeg ons toen om bij hen te komen zitten. Nog steeds weet ik niet hoe hem dat lukte. Maar we deden het en voor mij ging een onbekende wereld open. Dit waren ook normale kinderen, die onze vriendjes konden zijn. Het bepaalde in grote mate mijn latere mensbeeld en mijn kijk op de wereld. Nog regelmatig denk ik hieraan terug.

Foto's

  1. In het bos bij de Joodse begraafplaats, 1969 (foto: Vera Delleman-de Kort; BHIC fotonr. 1923-002229)
  2. Burgemeester Loeff (van 's-Hertogenbosch) en Ds. Nutbey (r.) uit Vught, 1958 (Foto: Fotopersbureau Het Zuiden, coll. BHIC nr. FOTOVU.1715, detail)

 

8

Reacties (8)

Marilou NillesenBHIC zei op 2 december 2019 om 19:23 uur

Imposante bijdrage, Ton, ik denk niet dat iemand zijn schouders kan ophalen bij het lezen van zo'n voorval! Wat mooi dat deze dominee de deur naar de 'andere wereld' voor jullie openzette, en daarmee de kijk op de wereld voor jou (en misschien ook wel de andere kinderen) heeft veranderd.

Bedankt voor je verhaal!

Luuk zei op 3 december 2019 om 09:08 uur

Wellicht interessant de betekenis van regina-coeli uit de Katholieke Encyclopedie: https://www.ensie.nl/katholieke-encyclopaedie/regina-coeli

Marilou NillesenBHIC zei op 3 december 2019 om 13:10 uur

Dat is zeker een mooie aanvulling, dank voor het doorgeven, Luuk.

Ton van Riet, Gemert zei op 30 mei 2020 om 19:54 uur

Mooi inderdaad.

Religie is net een onderbroek.
Je voelt niet dat je er een aan hebt.
En iemand anders ziet niet of je er een aan hebt.

Marilou NillesenBHIC zei op 1 juni 2020 om 16:52 uur

Heel bijzonder verwoord, Ton, maar tegelijkertijd ook heel toepasselijk ;)

Quinta holthuis nutbey zei op 12 januari 2022 om 10:55 uur

Dank voor dseze beschrijving. Ik ben een dochter (67) van ds Nutbey. Wij zijn met 6 kinderen en die leven allen nog. Ik kwam dit stukje bij toeval tegen n.a.v. een zoektochtje naar iets over Nutbey. Wij zijn allen getoerd door dit voorval. Het leven van onze ouders is later moeilijk geworden dus dit doet goed. Wij herkeen onze vader hierin( en op de foto natuurlijk ). Hij was groot voorstander van het concilie in de 60er jaren. Voor hem bestond er geen geloofskloof. Hij was bivendien zeer gecharmeerd van het Katholieke geloof. Ging ook geregeld in fretraite in kloosters. Voor hem waren alle mensen gelijk. Erg vrel dank voor diit mooi beschreven voorval! Wij woonden overigens in de voormalige pastorie in de Dorpsstraat 27. Hartelijks, QHN

Quinta zei op 12 januari 2022 om 11:02 uur

Excuses voor de vele toets slippertjes. Ik schrijf van mijn i-phone vanuit een wiebelende intercity! Getoerd moet natuurlijk geroerd zijn, etc etc.

Quinta zei op 12 januari 2022 om 11:03 uur

En het moet zijn retraite, etc etc.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.