Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Jurkjes voor de processie passen op zolder

Rooms prentenboek

Nettie liep, net als veel katholieke meisjes, als kind mee in de processie. Zuster Jezualda bepaalde welk meisje welke jurk aankreeg en verdeelde de rollen. De zolder waar de bruidsjurkjes gepast werden en de typische geur die daar hing, kan ze zich nog levendig herinneren. Onderstaand verhaal van Nettie is vast voor veel mensen herkenbaar. Terug naar de tijd van de processie...

Bruidje in de processie

Als klein meisje kon je je opgeven om mee te lopen met de processie. De zeer strenge Zuster Jezualda ging over de bruidjes. Een paar weken voor de grote sacramentsprocessie kreeg je een briefje waarop stond wanneer en hoe laat je moest passen.

Maar eerst hadden je ouders daarvoor al een bedrag van - ik meen - 10 gulden moeten betalen. Alleen dan mocht je bruidje zijn. En dan was het afwachten: werd je een roze of gewoon een wit bruidje? Of mocht je misschien de bloedrode kussens met daarop Geloof, Hoop en Liefde dragen? Daar waren drie meisjes voor nodig.

Foto van een processie van Nettie van der Venne

Engel met echte vleugels

Het allerhoogste dat je kon bereiken was een engel zijn. Met echte vleugels. Daar waren er zes van. De engelen mochten aan het eind van de processie op 2 x 3 treden bij het altaar staan, met de handen gevouwen en de ogen gesloten. En vooral niet bewegen! Als je op de hoogste trede stond, was dat toch wel het indrukwekkendste. Ik heb het maar gebracht tot de tweede trede.

Terug naar het passen. Op de grote lange zolder van de lagere school hingen de jurken en stonden de gympies in dozen. Ik herinner me nog altijd de zeer typische geur die er hing. De zolder had iets mysterieus. Het passen ging razendsnel, de zuster hing een briefje met jouw naam aan de jurk en klaar was je.

Bloemen

Als de grote dag daar was, krioelde het in de gang beneden van de kleine meisjes. De bruidjes gingen in de rij en onder begeleiding van Jezualda ging het richting kerk. De hele route door de Kerkstraat naar het eindpunt - de tuin van de familie waarvan ik de naam niet meer weet - liep in een punt met in het midden een grindpad. De engelen mochten daarover lopen, de bruidjes moesten gewoon om de tuin heen lopen.

De hele route was bestrooid met bloemen. Bij Dokter Theunissen voor de deur lag altijd een bloemencreatie waar we heel voorzichtig langs liepen. Alleen het Allerheiligste mocht eroverheen lopen. De fanfare bepaalde het looptempo. Eigenlijk was het meer schrijden.

Vreemd genoeg herinner ik me niet meer hoe we na afloop terugliepen en al helemaal niet hoe de jurkjes dan weer op de zolder terecht kwamen. Ze moesten wel weer gewassen en gestreken worden. Een leuk karweitje voor de Zusters Franciscanessen, waarvan er toen nog genoeg waren. Ach ja, tijden veranderen, maar er zijn dingen die je voor altijd bij blijven.

4

Reacties (4)

Nettie van der Venne zei op 16 april 2018 om 16:40 uur

Deze foto is gemaakt tijdens het 40 jarig priesterfeest en 20 jaar pastoor in Zeeland van Franciscus Cornelis van Tartwijk, geboren op 5 oktober 1889 te Best en overleden op 23 maart 1976 te Zeeland. Pastoor van Tartwijk werd priester gewijd op 29 mei 1915 en was pastoor in Zeeland van 24 mei 1935 t/m 5 mei 1961. Op foto in het midden pastoor van Tartwijk, helemaal links zuster Clemens; bruidjes voorste rij vlnr. Ria Bongers; Netty van den Berg; Fien van Tiel; van den Elzen(Oventje); Anny van der Wijst; Truus Bongers; ?; achterste rij vlnr. Anny Verstraten; Francien Verbruggen (oventje); ?; Gina Bongers (oventje) ?; . Weet iemand misschien de ontbrekende namen?

Lisette KuijperBHIC zei op 17 april 2018 om 09:43 uur

Bedankt voor het delen van deze mooie foto en voor de persoonlijke herinneringen die bij jou naar boven komen, Nettie. Ik kan me voorstellen dat het elke keer weer spannend was welke rol en welke outfit je kreeg toebedeeld.

Er zullen vast veel vrouwen zijn die zich in jouw verhaal herkennen. Hopelijk kunnen sommigen jou helpen met het aanvullen van de ontbrekende namen. Natuurlijk kunnen ook alle andere herinneringen aan de processies hier met elkaar worden gedeeld!

Rianne van Kleef zei op 21 april 2021 om 10:11 uur

Ik kan me die tijd nog heel goed herinneren. Als wij zelf een lange witte jurk hadden, mochten we als bruidje in de processie meelopen. We liepen ook wel eens met een grote palmtak, misschien was dat wel met palmpasen. Dat weet ik niet meer. Ik vraag me af waar die naam bruidje vandaan komt. Was je een bruidje van God?? iK Weet wel dat nonnen in een klooster bruid van God zijn.

Norah zei op 21 april 2021 om 11:19 uur

Als ik het goed heb kom ik op het jaar 1955 t.a.v. de foto.
Ooit heb ik (niet in Zeeland) ook in een processie meegelopen als bruidje, maar dan in mijn eerste communiejurk die na twee jaar;) al niet meer paste. Het ging gewoon van de lagere school uit, en met minder bombarie. Ik liep met bloemen bij ons uit de tuin, dit was gebruikelijk.
En voor Rianne, ik denk dat men aan die naam kwam omdat we gekleed waren als jonge versies van de bruiden die in het wit trouwden.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.