St. Jozefhuis Maria Goretti in Tilburg

Mick van Gerwen

vertelde op 12 oktober 2020 om 16:16 uur

In 1900 kwamen de Karmelietessen naar Tilburg om een kinderhuis op te richten aan het Sint-Annaplein. Vijf jaar later verhuisden zij naar het Wilhelminapark. De naam van het kinderhuis was 'St. Jozefhuis St. Anna'. In de jaren vijftig werd deze gewijzigd in 'Maria Goretti'.

Het pand van Maria Goretti aan het Wilhelminapark. Foto: BHIC / Mick van Gerwen 2020

De Karmelietessen verzorgden hier verwaarloosde en verlaten kinderen. Ze stonden daarom ook wel bekend als ‘De Zusters van de Arme Kinnekes’. Jongens verbleven hier tot hun zesde, waarna ze naar een andere opvang, vaak Huize Nazareth, werden gebracht. Meisjes bleven in de regel tot hun veertiende, maar in de praktijk bleven ze vaak tot hun huwelijk.

Er was een bewaarschool waar de kleuters naartoe gingen. Ook had het kinderhuis een tijd lang een eigen coupeuse opleiding voor de oudere meisjes. De meeste meisjes gingen echter extern naar school. Er waren veertien scholen in Tilburg met leerlingen van Maria Goretti.

Spelende kinderen van Maria Goretti in 1938. Bron: Regionaal Archief Tilburg, nr. 010203

In 1963 lieten de Karmelietessen een nieuw onderkomen ontwerpen door architect Jan Remmers. Na de voltooiing werd het gebouw plechtig ingezegend door Mgr. Bekkers. In deze jaren bleven meisjes tot ze 21 waren. Jongens bleven in deze tijd tot hun tiende.

In de jaren zestig was het beleid op Maria Goretti vooral gebaseerd op een minimum aan regels en een maximum aan vrijheid. Zo stond de poort altijd open en er mochten vriendinnen van buiten worden meegenomen. Er waren zelfs huisdieren zoals een hond, kanaries en vissen.

De eerste leken kwamen in 1966. De zusters Karmelietessen zouden hier echter blijven tot in 1972, waarna hun werk volledig door deze leken werd overgenomen. In 1983 zou het kinderhuis definitief sluiten. Het pand wordt wel nog gebruikt voor liefdadigheidsdoeleinden. Het wordt nu onder meer gebruikt door de stichting ‘Brood Nodig’ van Pater Poels als sociaal eethuis en voedselbank.

Zuster Ferdinanda heeft tussen 1956 en 1962 veel gefilmd van het leven op Maria Goretti. Deze films zijn op YouTube gezet door het Regionaal Archief Tilburg.

Bronnen

Regionaal Archief Tilburg:

Jeanet de Pee, Gespeeld in een tijdsbeeld. Ruim een eeuw jeugdzorg in Midden-Brabant (2005).

J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant (Alphen aan de Maas 2010).

Meer RK internaten

Reacties (11)

Rudy Gijsberts zei op 10 oktober 2023 om 18:41 uur

Ik heb 20 jaar in Maria goretti gewoond Rudy Gijsberts

Thijs de LeeuwBHIC zei op 23 oktober 2023 om 11:42 uur

Bedankt Rudy voor het reageren. Dat is wel een flinke tijd, hoe kijk je terug op dit verblijf op Maria Goretti? Wanneer was dat?

Louise Geuze zei op 8 november 2024 om 12:07 uur

Goeden middag, mijn moeder heeft hier jaren gewoont. Vanaf kleins af aan tot ongeveer haar 16de jaar meen ik.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 4 december 2024 om 14:04 uur

Bedankt Louise voor je bericht. In welke jaren was dat? En hoe heeft je moeder deze tijd ervaren? Hartelijke groet,

Louise zei op 4 december 2024 om 15:13 uur

Vanaf 1946 volgens mij.
Ze heeft het er vaak over gehad, tis haar jeugd geweest. Wisselend denk ik...

Thijs de LeeuwBHIC zei op 5 december 2024 om 09:50 uur

Oké! Ja deze wisselende ervaringen is iets wat we veel terugzien op onze kostschoolpagina's. Bedankt dat je nog iets meer wilde vertellen Louise.

Eric Oostelbos zei op 22 januari 2025 om 21:14 uur

Klopt het dat ze een buitenterrein hadden aan de Oude Rielsebaan te Tilburg?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 1 maart 2025 om 09:26 uur

Eric ik heb er helaas nog niets over kunnen vinden! Hopelijk reageert hier nog iemand die dit weet. Kun je nog iets meer vertellen over de bestemming van dat buitenterrein? Hoorde bij Maria Goretti dus? Over welke jaren hebben we het dan (ongeveer)? Dan zou er bijv. nog eens meer gericht in archief Karmelietessen gekeken kunnen worden. Mogelijk mbv een online inventaris kunnen we dan al beter inschatten of daar antwoorden te vinden zijn.

Hartelijke groet,

Tamara cremers zei op 27 juli 2025 om 21:12 uur

Hoi ik heb er ook gewoond van 1972 tot dec 1976
Weet er weinig van zou leuk zijn als er nog foto s en gegevens zijn .heb wel mijn persoonskaart opgevraagd

Thijs de LeeuwBHIC zei op 29 juli 2025 om 14:24 uur

Dag Tamara, voor foto's en gegevens voor 1972-76 zou je kunnen informeren bij het Regionaal Archief Tilburg, waar het archief "St. Josephhuis Maria Goretti en rechtsopvolger" (1901-1996) (archiefnr. 1439) wordt bewaard. Op de homepage vind je direct de knop contactgegevens: https://www.regionaalarchieftilburg.nl
Als je op die site zoekt, bij "Zoek in archieven", op "Goretti", dan is het eerste resultaat:
"Plaatsingslijst van het archief van St. Josephhuis Maria Goretti en rechtsopvolger, 1901-1996 (2011)"
Als je die aanklikt, zou je daarna op het scherm o.a. een downloadknop moeten zien (de roze tekst).

In dat document lees ik "De aangetroffen foto’s zijn overgebracht naar de fotocollectie van het
Regionaal Archief Tilburg", echter via hun beeldbank vind ik er niet bijster veel, dus misschien daar eens vragen hoeveel er zijn en of inzage mogelijk is?

Buiten het archief om zou je ook eens kunnen informeren bij de betreffende groep op Schoolbank.nl, ik denk dat het deze is: https://www.schoolbank.nl/school/maria-goretti-12
Daar zul je je dan voor kunnen aanmelden als oud-bewoner (maar misschien was je er al lid van)

Thijs de LeeuwBHIC zei op 29 juli 2025 om 14:30 uur

Zie ook dit bericht met aanknopingspunten! https://www.regionaalarchieftilburg.nl/home/blog-detail/algemeen/2012/0… Lijkt me goed om met dit archief contact op te nemen, die kunnen dan precies zeggen wat ze aan foto's en ander archiefmateriaal hebben.