Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Antoniushuis in Acht

Kloosters

Op 7 maart 1910 vestigden de Franciscanessen van Denekamp zich in Acht. Ze namen het klooster en het werk over van de Zusters Missionarissen van Maria. Die hadden zich sinds 1903 bezig gehouden met onderwijs, wijkverpleging en de zorg voor weeskinderen. Bovendien hadden ze er een gasthuis voor bejaarde vrouwen.

Het oude Antoniushuis (collectie RHCe)
Het oude Antoniushuis (Bron: RHC Eindhoven, fotonr. 18659)


Wegens gebrek aan inkomsten konden de zusters zich echter niet handhaven en moesten ze vertrekken. Het bescheiden klooster is later afgebroken.

Het contact met de pastoor van Acht werd gelegd door zuster Romana, die in Huize Soeterbeeck in Nuenen verbleef. Ze kwam naar Acht om daar de wijkverpleging op zich te nemen. Nadat de congregatie besloten had hier een succursaalhuis te vestigen, betrokken de zusters het oude klooster op 11 maart van dat jaar. 

Ze begonnen met kleuteronderwijs, basisonderwijs en wijkverpleging. In 1915 bouwde architect L. Kooken uit Eindhoven enkele nieuwe schoollokalen. In 1928 begonnen de zusters met het geven van naailessen.

Het 'nieuwe' Antoniushuis (collectie RHCe)
Het 'nieuwe' Antoniushuis (Foto: T. van Nistelrooy; RHC Eindhoven, fotonr. 18665)


De Franciscanessen uit Thuine hieven hun klooster in Acht op in augustus 1918. De Franciscanessen van Denekamp namen nu ook dit gebouw over.

Van 1920 tot 1980 hadden de zusters in het tehuis een internaat gevestigd voor kinderen, die bijzondere aandacht nodig hadden. Eind augustus 1935 kocht de congregatie het huis met bewaarschool, tuin en boomgaard van het kerkbestuur en besloot ze tot nieuwbouw om ook met de zorg voor ouderen te kunnen beginnen.

Op 31 mei 1936 werd de eerste steen gelegd voor het nieuwe Antoniushuis, ontworpen door architect Clemens Hardeman uit Oldenzaal. De kapel werd in 1937 ingezegend.

In 1976 overwoog men het Antoniushuis te sluiten of uit te breiden. Het besluit viel pas veel later: de zusters verlieten Acht op 8 oktober 1987, het jaar waarin de verbouwing van het huis met vijftig aanleunwoningen ernaast gereed kwam. Het huis werd in 1993 eigendom van de Stichting Woonvormen Noord-Deurningen en in gebruik genomen als centrum voor ouderen.

Bron: J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant, Alphen a/d Maas, 2010

20

Reacties (20)

Jeroen van Brussel zei op 18 oktober 2019 om 10:01 uur

Hallo Paul, mijn naam is Jeroen van Brussel. Van 1970-1980 verbleef ik gedurende werkdagen en soms ook weekeinden in het Antoniushuis in Acht. Ik heb weinig tot geen foto's maar kan me erg veel herinneren uit die tijd. Ik ging naar de kleuterschool die rechts naast het huis lag en later naar de lagere school in het dorp. Ik zou je graag eens ontmoeten?

Adrian Vringer zei op 23 september 2020 om 14:58 uur

My father Adriaan Vringer was an orphan here in 1920 to ?
I would like to find out more about his time there and when he left and where he may have gone to. Any help would be appreciated. Sorry for not speaking Dutch but I am Australian born.

piet zei op 28 februari 2021 om 22:09 uur

ik mijn jongere broer en mijn 2 oudere zussen zijn hier geweest van 1961 t/m 1963. van mijn 5 tot 7 jaar.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 3 maart 2021 om 13:05 uur

Hallo Piet, dank voor je reactie. Wat staat je nog het beste bij van jullie verblijf in het Antoniushuis? Hoe ging het er daarbinnen aan toe?

Tonny van Rijssen zei op 16 oktober 2021 om 19:18 uur

Hallo ook ik heb daar gezeten vanaf 1962 tot 1966. Mijn naam was tonneke kluitmans . Ik heb geen fijne herinnering aan die tijd . Nog wel foto's . Was erg benieuwd hoe het nu met het gebouw was .
Gr tonny

Thijs de LeeuwBHIC zei op 27 oktober 2021 om 09:48 uur

Bedankt voor je bericht Tonny. We zouden hier enkele foto's kunnen toevoegen. Als je ze met ons wilt delen, dan kun je ze sturen naar info@bhic.nl - en als je nog vragen hebt over het gebouw of iets anders dan horen we het ook graag. Mocht je nog meer willen vertellen over je verblijf, dan ben je hier ook welkom.

Ruud de rooij zei op 10 januari 2022 om 21:10 uur

Ik ben Ruud de rooij uit Tilburg en heb op het internaat gezeten van. 1954 tot 1960. Ik weet nog dat we vroeg opstonden en vroeg naar bed gingen.En ook dat we groenten schoon moesten maken aan lange houten tafels. Ook deden we optredens in het parochiehuis.En in het weekend mochten we met de bus naar huis.als het kan stuur mij dan wat meer info uit deze periode.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 januari 2022 om 09:09 uur

Hallo Ruud, dank voor deze bijdrage over je kostschooltijd. Voor meer informatie over deze periode zijn ook wij aangewezen op reacties van oud-leerlingen/internen op deze pagina. Hopelijk dat hier nog meer reacties komen van bezoekers die je verder kunnen helpen en nog materiaal hebben? Op deze site is nog meer informatie te vinden over de zusters die dit internaat leidden: https://www.zustersvandenekamp.nl/ Zij hebben hun archief nog in eigen beheer, maar misschien zijn zij hierover al wel in gesprek met het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven. Je zou dus je vraag ook nog aan dit centrum kunnen voorleggen. Contactgegevens: https://www.erfgoedkloosterleven.nl/contact/contact.html En omdat het om de geschiedenis van Acht gaat, zou ook eens kunnen kijken op de website van onze collega's van het Regionaal Archief Eindhoven: https://www.rhc-eindhoven.nl/ En op Eindhoven in Beeld. Daar vind ik bijvoorbeeld deze foto van het Antoniushuis: https://www.eindhoveninbeeld.com/photodetail.php?id=51545

Mieke zei op 30 juni 2022 om 21:27 uur

Ik en mijn andere twee zussen hebben daar ook gezeten toen onze moeder in 1969 is overleden ik heb daar geen fijne tijd moge beleven wat ik me herinner is dat de jongens beneden zaterdag meisjes boven
Eerst de jongens buiten mochten spelen en toen de meisjes.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 13 juli 2022 om 10:33 uur

Bedankt Mieke voor het reageren. Hoe zag zo'n dag in dit Antoniushuis er destijds uit? En wat vond je van de zusters?

zus Harrie zei op 30 juli 2022 om 00:11 uur

Mijn broer en oudste zus woonden ook in dit kindertehuis in 1957 en 1958. Dat was enige tijd na het overlijden van hun moeder, en voor het hertrouwen van mijn vader. Zij hadden daarna heel vervelende, en zelfs zeer traumatische herinneringen aan deze tijd. Vooral mijn licht verstandelijk beperkte broer; altijd zachtaardig, vriendelijk en sociaal, kromp zijn hele verdere leven getergd ineen, wanneer hij alleen maar de naam Acht hoorde. En kermde dan "nee, nee", omdat zijn herinneringen aan de strenge, boze zusters, en de kokende pap, die hij over zijn hoofd kreeg, toen zij een keer boos op hem waren, absoluut onverdragelijk voor hem waren.

Helena zei op 30 juli 2022 om 05:18 uur

@Adrian Vringer, -- See: https://www.openarch.nl/search.php?name=Adriaan+Vringer
Due to legal restrictions most BR (Bevolkingsregister - Population register) from about 1910 onwards are not yet public. Thus we can't track all of your father's goings online. Some archives have this info online though, either digital, indexed or in pdf formaat.

Bevokingsregister gem. Houten (Utrecht):
http://www.rhczuidoostutrecht.com/PDF/NT00109_814.pdf
Bladnummer: 146f. Volgnummer: 5. Naam: Adriaan Vringer. Geslacht: m. Relatie: zoon. Geboren op 1916-06-09 te Leiden. Burgerlijke staat: ongehuwd. Religie: Rooms Katholiek. Ingekomen op 1918-10-04 van Wassenaar. Vertrokken op 1920-01-15 naar Acht bij Eindhoven, St Antoniusgesticht . [ In this pdf-file you can find his siblings etc.]

When and where he went to after his years in this home in Acht? Perhaps he stayed there till he finished primary school? When he was 14 he was already in his first employment elsewhere as we can see from the immigration papers kept in the National Archives in Australia. https://recordsearch.naa.gov.au/SearchNRetrieve/Interface/SearchScreens…
In the 'Migration to Australia' papers (can be sighted online) you can find his employment history in the years before the emigration from The Netherlands to Australia in 1954. In his first employment as a 14 year old he probably lived with a family in gemeente Gendringen (Gelderland). From 1930-1933 his employer was the widow J. Cornelissen in Etten - gem. Gendringen (Gelderland).

In het Haags Gemeentearchief you can find a Gezinskaart with his name. https://hdl.handle.net/21.12124/E279CD2B43CE4C3D987BA44CB184D010 . It gives the adresses where he lived around 1938-1939, but also his arrival in The Hague on 16 Sep 1938, coming from Hamminkeln (über Wesel) in Germany. Perhaps he worked there for a while? During 1942-1945 forced labour in Hamburg [ see his employment history in the immigration papers, available through the National Archives in Australia].

Nelly marsman-maas zei op 30 juli 2022 om 16:23 uur

Hoi ik ben nelly marsman-maas
Heb samen met mijn broertje bij de nonnen gezeten in het jaar 1966 1967 Heb daar ook mijn eerste communie gedaan.
Hoe kan ik bewijzen dat ik daar ben geweest

Marian zei op 31 juli 2022 om 14:26 uur

Op de site "Eindhoven in beeld" (zoekopdracht Antoniushuis) staan een aantal afbeeldingen m.b.t. het Antoniushuis in Acht.
Verder bevinden zich in het EiB-huys op het adres Gasfabriek 4, Eindhoven 500 foto’s uit de nalatenschap van Zr. Gerhardo. Misschien zijn er foto’s bij waar jij opstaat zoals b.v. een communiefoto.
Je zou daar kunnen informeren, telefoon: 040 2116072.

Mariët BruggemanBHIC zei op 1 augustus 2022 om 14:58 uur

@Nelly, je mag ons ook mailen (info@bhic.nl), dan kunnen we kijken of er van jullie een voogdijkaart is opgemaakt. Deze worden opgeborgen op jaar van meerderjarigheid en zijn per persoon op naam te vinden. Als je in je mailtje jullie naam, geboorteplaats en geboortedatum vermeldt dan gaan we graag kijken of er van jullie zo'n kaart is en welke informatie daarop te vinden is.

Isabel montes buijl zei op 3 oktober 2022 om 00:21 uur

Hallo Ik heb hier ook op gezeten.
Van 1978 tot 1980.
Ik kan mij de grote trap naar de slok nog voorstellen.En de nonnen.Goh een eeuwigheid weer..leuk om zoveel reacties te zien..

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 oktober 2022 om 14:11 uur

Dank Isabel voor het reageren. En vertel hier nog eens verder als je wilt. Hoe kijk je op deze tijd terug bijvoorbeeld?

Isabel zei op 11 oktober 2022 om 16:31 uur

Hallo allemaal.Tja de jaren vliegen voorbij.Ik zat op de groep van Yvonne en haar man.,de groep met kinderen was ongeveer 12 kinderen met mij.De nonnen waren heel lief.Als ik van school kwam met de fiets door het laantje,zag je al het grote pand.Ik moest op de fiets naar Oldenzaal.Vind heel jammer dat ik geen foto's meer heb.Kent mij iemand nog?

Walter Tempels zei op 1 december 2022 om 23:24 uur

Ik heb hier gewoond van ongeveer 1961 tot 1967.
Ik ben geboren in 1957. Ik heb op de kleuterschool gezeten en ben naar de lagere school gegaan tot en met de derde klas. Denk aan zuster Helga en zuster Alfrida. Enkele jongens die ik van daar nog ken zijn: Harrie van Houtum(hij was mijn vriend en beschermheer tegen de zusters) de gebroeders Vullings, Bertie Trojola. Zuster Alfrida was zeer zachtaardig en overleed in mijn tijd daar. Zuster Helga regeerde met harde hand. Als je iets gedaan had wat haar niet zindde moest je naar de badkamer en kreeg je met de handstoffer voor je blote bips. We hadden nog echte kaarsjes in de kerstboom en op een ochtend bleek de kerstboom in vlammen te zijn opgegaan. Het hele huis had afgebrand kunnen worden. Toen ik naar de derde klas overging was net afgeschaft dat je de cathechismus uit je hoofd moest leren. Erg fijn. De eerste twee klassen van de lagere school bevonden zich naast het Antoniushuis en de rest op het dorpsplein tegenover de kerk in Acht. Het ultieme diner was toen frites met kip, appelmoes en mayonaise. Ook kregen we "glaspudding". Later bleek dit gelatinepudding te wezen. Het was zo lekker dat ik flink gegeten had. (Het was bij zuster Helga). Zuster Helga vroeg of ik nog meer lustte. Ik antwoordde dat ik bijna klapte. Ik kreeg direct een klap en de zuster zie mij dat ik moest zeggen: IK BEN VERZADIGD. Het is niet erg maar het maakte grote indruk op mij. Ik had een goede stem en mocht in de derde klas voor de klas zingen. Ook mocht ik toneel spelen. De zuster van de meisjesafdeling was de regisseuse. De meisjes en de jongens waren strikt gescheiden. Ik heb nog vele herinneringen maar dit is even genoeg. Volgende keer misschien meer.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 15 december 2022 om 15:02 uur

Bedankt Walter voor deze mooie bijdrage. Geen catechismus meer uit het hoofd leren, maar het kon er nog wel streng aan toe gaan wat betreft het letten op de goede manieren / een correct taalgebruik of niet? Om daar nu een klap van de zuster voor te krijgen! Leuk als je nog eens verder wilt vertellen. Tot dan en hartelijke groet,

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.