Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970
Paters & Nonnen

In het evangelie van Matteus (25:35-36) wordt als laatste van de zes werken van barmhartigheid het bezoeken van gevangenen genoemd. Soms heeft het verrichten van zo’n goede daad verder strekkende gevolgen, zoals in het geval van de Mechelse kanunnik Victor Scheppers, die op 25 maart 1837 de gevangenis van Vilvoorde bezocht.

Victor Scheppers. Bron: Congregatie Broeders van OLV van BarmhartigheidDaar werd hij zo diep getroffen door de verlatenheid van de bewoners, dat hij tijdens zijn jaarlijkse bedevaart naar O.L. Vrouw van Scherpenheuvel later dat jaar besloot een broedercongregatie op te richten, vooral om bijstand te verlenen aan gevangenen. Met geleend geld kocht de kanunnik een huis naast zijn school en vormde het om tot een klooster.

Op 25 januari 1839 (dat geldt nu als de oprichtingsdatum van de congregatie) stelde kardinaal Sterckx uit Mechelen kanunnik Scheppers aan als geestelijk bestuurder van de Broeders van O.L. Vrouw van Barmhartigheid. Hij keurde de regels van de nieuwe congregatie goed en leidde de inkleding van de eerste drie broeders. In maart 1839 hadden zich al de eerste twee kandidaten gemeld. Een snelle verspreiding over België volgde.

Oorspronkelijk werkten de broeders in de ziekendienst van de burgerlijke en de militaire gevangenissen en in gasthuizen. Maar al snel breidden ze hun werk uit naar andere sectoren: onderwijs en wezen-, bejaarden- en krankzinnigenzorg. In het begin van de twintigste eeuw legden de broeders zich nog uitsluitend toe op onderwijs en jeugdzorg.

Een broeder van OLV van Barmhartigheid. Bron: KDC, nr. AFBK-1A6200De broeders kwamen in 1921 naar Nederland, waar ze alleen in Noord-Brabant twee vestigingen hadden, namelijk in Oud-Gastel (Sint Jozefgesticht) en Teteringen (Sint Willibrordusgesticht). In 1998 verliet de laatste broeder Nederland en vertrok naar België. Hun officiële naam luidde Fratres N.D. a Misericordia ofwel Broeders van O.L. Vrouw van Barmhartigheid.

Victor Scheppers stichtte in 1851 ook een kloostergemeenschap voor vrouwen onder de vergelijkbare naam Zusters van O.L. Vrouw van Barmhartigheid, waarvan de regel in 1854 door kardinaal Sterckx werd goedgekeurd. Deze zustercongregatie is in 1995 opgeheven.

Buiten Nederland zijn de zo genoemde Scheppersinstituten zeer verspreid in België, de voornaamste bevinden zich in Antwerpen en Mechelen. Behalve in België had de congregatie huizen in Argentinië, Burundi, Canada, Italië, Spanje en Urugay.

Foto’s
Victor Scheppers. Bron: Collectie Congregatie Broeders van Scheppers.
Broeder Willibrord Schalk van de Broeders van O.L. Vrouw van Barmhartigheid, z.j. Bron: collectie Katholiek Documentatie Centrum, nr. 1A6200.

Bronnen:
J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Website van de congregatie

7

Reacties (7)

henk zei op 10 juni 2020 om 17:09 uur

De foto is van de eerwaarde broeder Willibrord schalk. Hij was een van de directieleden van het Sint-Jozef internaat te Oud-Gastel. Een zeer goed en hartelijk mens, wel zakelijk maar hij en de eerwaarde broeder Theophile hebben ten nooit of ten nimmer een leerlingen aangeraakt. Zowel hij als de eerwaarde broeder Theophile waren zeer fijne, oprechte mensen met het hart op de juiste plaats. Dit kunnen we helaas van de andere broeders niet zeggen.

Ari zei op 10 juli 2021 om 00:26 uur

Helemaal met je eens Henk. Kan ik contact met je opnemen? Mijn gegevens zijn via info@bhic.nl verkrijgbaar.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 14 juli 2021 om 11:14 uur

Bedankt Henk en Ari voor jullie reacties. Achter de schermen is inmiddels contact gelegd.

john van helvert zei op 26 augustus 2021 om 21:19 uur

ik heb op kostschool gezeten van 1963 tot 1969 is daar nog iets over bekend? ik kende een broeder Anthoninus was een aardige broeder
we mochten altijd wat langer opblijven als er voetbal was, we moesten 3 keer per week naar de kapel moesten we ons bed afhalen en als we terug kwamen op maken ik ken nog leraren zoals meester merrienboer meester Veraart was hoofd van school en nog een broeder die altijd mee voetbalde was een leuke tijd enkele leerlingen die ik nog ken bij naam Francois Jegen, Arnold van zwol ik dacht Jan en Jack Bus.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 29 augustus 2021 om 15:33 uur

Hallo John, dank voor je bericht. Bedoel je de kostschool St. Jozef in Oud-Gastel, die ook in een eerdere reactie ter sprake komt? Over deze instelling gaat deze pagina: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/het-sint-jozefgesticht-in-oud-ga…. Ook zijn er reacties te vinden van oud-internen.

Bertrand Huygens zei op 22 oktober 2021 om 23:09 uur

Hallo,
Ben op zoek naar broeder Frans nl Frans Averals.
Kan iemand mij helpen?
Alvast bedankt.

Norah zei op 23 oktober 2021 om 12:00 uur

Hallo Bertrand,

U kunt het beste de vermelde website van deze congregatie(staat hierboven) bezoeken en daarna naar het -contact- gaan.
Vervolgens het "Provincialaat" te Antwerpen mailen, dit staat aangegeven.
Succes gewenst,
mvg.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.