Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Klooster in het Groot Ziekengasthuis

Kloosters

Het oude Groot Gasthuis was al voor 1274 een ziekenhuis voor armen. Toen het in 1629 de tien verzorgende ‘Zwart-Zusters-ziekenverpleegsters’ moest missen werd het voornamelijk een militair hospitaal. Het kloostergebouw werd in 1784 gedeeltelijk afgebroken. De zieken werden vervolgens tot voorbij het midden van de negentiende eeuw onder erbarmelijke omstandigheden verzorgd.

Foto: BHIC / Paul Huismans, 2013Door toedoen van weldoener J. de Kort namen de Barmhartige Zusters van de H. Carolus Borromeus op 6 november 1880 de ziekenverzorging op zich. Ze woonden in het gebouw tegen de Waterpoort, dat in 1594 over de Dieze gebouwd was. In 1881 namen ze de gasthuiskapel in gebruik.

De zusters beschikten over een aantal gebouwen, die in 1888 werden uitgebreid met een primitieve operatiekamer, wasruimten en poliklinieken. Het pesthuis achter in de tuin werd in 1908 afgebroken.

Na vele verbouwingen begon in 1909 de nieuwbouw van het achterste deel van het ziekenhuiscomplex naar plannen van architect J. Vrijman. De kapel uit 1487 werd in 1911 gesloopt en architect Th. Klompers bouwde een nieuwe kapel, die in 1913 klaar was.

Foto: BHIC / Paul Huismans, 2013Het stervormige ziekenhuis dateert ook uit 1913. In datzelfde jaar werden de oude gebouwen gesloopt. In mei 1915 was het Groot Ziekengasthuis aan het Burg. Loeffplein gereed. In de voorbouw de hoofdingang, een kapel en rechts van de ingang het klooster en diverse ziekenkamers. Ook het Mariapaviljoen en het lijkenhuisje waren van architect Vrijman, beide uit 1915.

Nieuwbouw volgde in 1932, nu in de Nieuwstraat, onder leiding van de bouwkundige J. Klompers. Architect ir. J. van der Laan, broer van Dom. Hans van der Laan, realiseerde tussen 1969 en 1974 de nieuwbouw aan de Marktstraat, Tolbrugstraat en Zuid-Willemsvaart.

De laatste zusters woonden er tot 3 juli 2005. In 2008 ontwierp men een nieuw plan voor het GZG-terrein. Het stervormige ziekenhuispaviljoen uit 1913 blijft daarin volledig gehandhaafd. De gebouwen van 1969 worden gesloopt. 

Bron: J. Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant, Alphen aan de Maas, 2010 

Foto's: BHIC / Paul Huismans, 2013

 

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.