Er is niet echt één stichter van de Orde der Reguliere Kanunniken van de H. Augustinus aan te wijzen. De Congregatie van Lateranen, zoals deze kanunniken ook bekend staan, of Canonici Regularis Laterensis (de Reguliere Kanunniken van Lateranen),of helemaal simpel de Kanunniken van Augustinus, is één van de vele takken die onder de naam van reguliere kanunniken opereert.

Samen vormen al die congregaties een confederatie met één algemene overste, de Abbas Primas. In het verleden genoot de

Nederlandse tak van Windesheim, met mannen als Thomas à Kempis, Jan van Ruusbroec en Geert Groote, grote bekendheid. Zij was opgericht rond 1350, werd in de negentiende eeuw burgerlijk opgeheven, maar in 1961 opnieuw opgericht door de Lateraanse congregatie en gevestigd in Frankrijk, Italië en Duitsland.

Hoe zit dat nu eigenlijk met die reguliere kanunniken? Al vanaf de dood van Augustinus in 340 leefden er kanunniken rondom hun bisschop in een gemeenschappelijk leven, waarbij ze dan de leefregel van Augustinus volgden. Onder hen ontstonden verschillende congregaties, verspreid over verschillende landen. De Congregatie van de Lateranen uit 1445 was er zo een.

In Nederland begon men in 1947 een kleinseminarie in Sluis. In 1962 besloot men de kleinseminarieopleidingen te bundelen met die van enkele andere congregaties, waaronder het Mill Hill College in Tilburg. De Provincie van de Lateranen, waarvan Nederland, België en Frankrijk deel uitmaken, telt momenteel nog 41 leden. Er zijn vier gemeenschappen, twee in België en twee in Frankrijk. Een klooster in Nederland heeft de orde niet meer. Wel zijn er nog vier kanunniken actief in parochies.

De hele Orde telt ongeveer 700 leden, de lateraanse congregatie 260. Nog steeds is men vooral gericht op een leven in gemeenschap, van waaruit men zich inzet voor de kerkgemeenschap. Samen leven, samen bidden en samen werken is het devies.

In Noord-Brabant waren er kloosters in Loon op Zand (Convict Sint Augustinus en De Castellanie) en in Tilburg (klooster en Seminarie). Buiten Noord-Brabant was er een vestiging in Sluis.

Foto’s
Missie van de Reguliere Kanunniken van Sint-Augustinus in Congo, 1965. Origineel: Oriëntatiecentrum voor Kerkelijke Roeping. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 2B00576.
Reguliere Kanunniken van Sint-Augustinus, 1965. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 2B566.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Website Reguliere Kanunniken.