Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Dienaressen van de H. Geest SSPS

Paters & Nonnen

De Duitse priester Arnold Janssen legde in 1875 de grondslag van het Steyler missiewerk: eerst stichtte hij het Gezelschap van het Goddelijk Woord (missionarissen), vervolgens de vrouwelijke tegenhanger van de paters, de Missiezusters Dienaressen van de H. Geest en uiteindelijk de slotzusters van Steyl, genaamd Dienaressen van de H. Geest van de Altijddurende Aanbidding.

Arnold Janssen (1837-1909). Bron: Wikimedia Commons.Janssen had al eerder pogingen gedaan om in Duitsland een nieuwe missiecongregatie stichten, maar ondervond daarbij  veel tegenwerking (onder invloed van de zogenaamde Kulturkampf). Vandaar dat hij uitweek naar Nederland, waar hij dankzij giften in Steyl een herberg kon kopen en het Missiehuis en de congregatie SVD (Societas Verbum Dei) starten.

Omdat er zowel mannen als vrouwen naar het missiehuis kwamen, kon het niet uitblijven dat er ook een aparte congregatie van missiezusters zou komen. Daarbij kreeg kapelaan Janssen grote steun van de zusters Maria Helena Stollenwerk en Josepha Hendrina Stenmanns, die mede-oprichtsters werden van de congregatie van de Dienaressen van de H. Geest. Deze congregatie zou uitgroeien tot een internationale gemeenschap met ongeveer vierduizend leden. De officiële naam is Congregatio Missionalis Servarum Spiritus Sanctis, Missiecongregatie van de Dienaressen van de H. Geest, maar de zusters staan ook wel bekend als de Blauwe Zusters van Steyl-Baexem.

In december 1889 ging de congregatie van start. Als ordekleed hadden de zusters gekozen voor een blauw habijt met witte sluier, vandaar hun meer volkse naam. Het wit stond symbool voor reinheid, het blauw voor nederigheid. Het retraitewerk voor vrouwen en meisjes was een belangrijke taak voor de zusters, naast het werken in de missie. Daarnaast deden ze ook aan pastoraal en sociaal werk en werkten  ze in het onderwijs en de ziekenzorg.

Voor de volledigheid maken we hier ook nog melding van de derde congregatie, de Dienaressen van de H. Geest van de Altijddurende Aanbidding. Dit waren slotzusters, die dus hun klooster niet verlieten, maar zich in afzondering zuiver richtten op het gebed, meer specifiek de aanbidding van de Heilige Geest en het Heilig Sacrament. Het idee was dat deze zusters de twee actieve missionaire congregaties met hun gebed zouden ondersteunen en hun werk spiritueel mogelijk maken. Een soort spirituele back-up, zeg maar.

Naar de kleur van hun habijt werden ze de Roze Zusters genoemd. In Noord-Brabant hebben de Roze Zusters zich nooit gevestigd, wel in Soesterberg (nu Utrecht) en de Verenigde Staten.

De kloosters van de missiezusters in Noord-Brabant stonden in Tilburg (Klooster van de Dienaressen van de H. Geest) en Uden (Arnoldusklooster). Buiten Noord-Brabant werden er kloosters gesticht in Baexem bij Roermond (het moederhuis Mariabosch), Kerkrade, Steyl, Wahlwiller-Wittem en Brunssum.

Buiten Nederland waren ze vanaf 1895 werkzaam in de missies van de paters SVD, in Argentinië, Brazilië, Chili, China, Ghana, India, Indonesië, Japan en Papua Nieuw-Guinea.

Foto’s
Arnold Janssen (1837-1909). Bron: Wikimedia Commons.
Missiezusters Dienaressen van de H. Geest, ca. 1965. Origineel: Oriëntatiecentrum voor Kerkelijke Roeping. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 2B1209, AFBK-2B1203
Zuster Regina (Gerlaca) van Driel (1898-1986), ingetreden op 18 april 1922, werkzaam als kleuteronderwijzers en in de kloosterhuishouding. Bron: Heemkundekring De Wojstap, fotonr. 04650.
Zuster Francicinia (Antonia) van der Voort (1899-1958) legde haar geloften af op 3 april 1918 en werkte als missionaris op Nieuw-Guinea. Bron: Heemkundekring De Wojstap, fotonr. 04452.
Zuster Dienares van de H. Geest van de Altijddurende Aanbidding, 1930. Bron: Katholiek Documentaie Centrum, fotonr. TF2B06249

Bron:
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.