Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Broothuys in Moergestel

Kloosters

Dit van oorsprong 17e-eeuwse huis bood enige tijd onderdak aan een aantal franciscanessen die uit hun klooster Sint Catharinadal in Achel verdreven waren. Dit klooster, opgericht in 1432, werd tijdens de Franse Revolutie ontmanteld en telde in maart 1798 nog 28 zusters, die ergens een nieuw onderkomen moesten zien te vinden.


Moergestel, het Broothuys anno 1996 (foto: Paul Smolders. Bron: Regionaal Archief Tilburg, nr. 056925)

Onder de zusters op drift bevonden zich de Tilburgse zusters Van Tulder en Piggen. Ze waren familie van elkaar. Met medewerking van pastoor Arnoldus Piggen uit Netersel (ook familie en eveneens Tilburger van geboorte) en Anthonius (‘Primus’) van Gils, president van het Bossche seminarie, wisten de Achelse zusters in het Moergestelse Broothuys onderdak te krijgen. De Achelse nonnen konden zo hun kloostergemeenschap gedeeltelijk herstellen. Er werd een kapel ingericht.

Noch van Anna Cornelia Piggen noch van Francisca Piggen, die na elkaar als overste van het kloostertje optraden, weten we wanneer ze precies in Moergestel zijn gearriveerd, vanwege een gebrek aan bronnen. We weten wel zeker dat Anthonius van Gils nog op 25 april 1807 in de kapel van het Broothuys een mis heeft gelezen.

Waaraan dit herenhuis de naam Broothuys te danken heeft, is onbekend. Het is omringd door een grachtje en in hoofdvorm zeventiende-eeuws. Er was een steen met jaartal 1673. Vroeger was het de woning van de schout, maar waarschijnlijk is het in 1779 verbouwd tot pastorie voor de dominee.

Nadat de franciscanessen het huis verlaten hadden, is er een leerlooierij ondergebracht. Het tweelaagse huis heeft een dwars zadeldak tussen topgevels. De schuiframen met kleine roedenverdeling stammen uit omstreeks 1800. Boven aan de achterkant bevindt zich een hijsluik uit de tijd dat het gebouw leerlooierij was. Uit deze periode zal ook het rechter bijgebouw dateren. Het linker bijgebouw, aanvankelijk koetshuis, is nog oorspronkelijk.

Een dakruitertje met klok is overgebracht naar de Rozephoeve bij Oisterwijk. Op de haardbalk van de schouw in de keuken is in reliëf een weegschaal aangebracht met het opschrift: HOC FAC ET VIVES (doe dit en gij zult leven).

13

Reacties (13)

Frans Goris zei op 17 november 2017 om 09:35 uur

Dit is geen echt adequate informatie. Zie bijvoorbeeld: http://www.cubra.nl/tilburgsdialect/pierrevanbeek/heemkunde18broothuysm…

Annemarie van Geloven zei op 18 november 2017 om 23:08 uur

De verhalen van BHIC zijn ook bedoeld als uitnodiging aan de lezers tot interactie in de vorm van persoonlijke herinneringen of aanvullende informatie.
In dat kader hartelijk dank voor de link naar het artikel van Pierre van Beek over het 'Broothuys'.

Frans Goris zei op 26 februari 2018 om 12:57 uur

Een aanvulling nog op Van Beek: Op de locatie waar nu het Broothuys staat, stond vanouds de Roomse pastorie. (Tongerlo). Ze werd echter rond 1648 in beslag genomen door de protestanten. De dominee betrok toen het pand en de pastoors verhuisden op dat moment naar de overkant, waar het nu Hooghuis staat, toen het huis van Jonker Cock.

Marilou NillesenBHIC zei op 27 februari 2018 om 09:39 uur

Bedankt voor deze aanvulling, Frans. Dat vult het verhaal mooi inhoudelijk aan. Wie meer informatie of foto's van het Broothuys wil zien, kan ook hier nog kijken:

http://rijksmonumenten.nl/monument/29944/broothuys/moergestel/

Diet Kleintjes-van Stappershoef zei op 3 januari 2024 om 13:36 uur

Uit erfenis van mijn ouders, heb ik 'n schilderijtje van het Broothuys.
Geen replica maar origineel.
Schilder "Toine 3-'78"
Wie kan ik er blij mee maken?

Frans Goris. zei op 3 januari 2024 om 14:40 uur

Mij zeker, denk ik. Laat het even weten. Misschien ook de huidige bewoners.? Groetjes.

Diet Kleintjes zei op 3 januari 2024 om 15:37 uur

Heeft u voor mij misschien het telefoonnummer van de huidige bewoners?

Frans Goris zei op 3 januari 2024 om 15:55 uur

Dit was het. Familie Pi. 0135132953. Misschien klopt het nog. Succes.

Diet Kleintjes zei op 3 januari 2024 om 16:00 uur

Hartelijk dank!

Diet Kleintjes zei op 3 januari 2024 om 16:09 uur

Nummer is niet meer in gebruik.
Ik rij er binnenkort langs.
Mochten de huidige bewoners geen interesse hebben, dan neem ik opnieuw contact met u op.
Vriendelijke groet.

Frans Goris zei op 3 januari 2024 om 16:44 uur

Prima.

Diet Kleintjes zei op 16 januari 2024 om 10:41 uur

Beste meneer Goris,
Ik wacht nog steeds op reactie van bewoners.
Ik hoop dat ik u snel wat kan laten weten.
m.v.g.

Diet Kleintjes zei op 17 januari 2024 om 11:01 uur

Beste meneer Goris,
Het spijt me voor u maar de huidige bewoner wil het schilderijtje graag hebben.
Vriendelijke groet, Diet.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.