Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Sint-Lambertuskerk in Gemonde

RK kerken

De parochie is lyrisch over haar kerk: “De gelovigen hebben een goed zicht op het altaar en voelen zich ‘omarmd’ door de gewelven van schoon metselwerk, waarop fraaie schilderingen zijn aangebracht. Het is een waar Godshuis”, zo is te lezen op de website.

Foto: BHIC / Henk Buijks, 2008
Foto: BHIC / Henk Buijks, 2008


Het is inderdaad een fraai voorbeeld van het werk van architect Wolter te Riele, een leerling van de grote Pierre Cuypers. Opvallend is dat hij ervoor zorgde dat het altaar vanuit de hele kerk goed te zien was. Dat was in de kerken van Cuypers met hun vele pilaren niet altijd het geval. Te Riele volgde niet alleen zijn leermeester, maar ook de nieuwste ontwikkelingen in de kerkenbouw.

De Lambertuskerk van 1924 staat in een lange traditie van kerkgebouwen in Gemonde die teruggaat tot de zevende eeuw. Toen al waren er christenen - en dus een kapel of kerkje - in Gemonde. Wellicht gesticht door de H. Lambertus zelf. 

Foto: BHIC / Henk Buijks, 2008
Foto: BHIC / Henk Buijks, 2008


De resten van de oude gebouwen zijn aangetroffen op de huidige begraafplaats, die de oudste kerken van Gemonde omringde. Dat kerkhof ligt ruim ’n kilometer buiten het huidige dorp, nabij het riviertje de Dommel.

Reageer hieronder en deel je herinneringen aan de Sint-Lambertuskerk, het leven in de parochie en de geestelijken van vroeger. Zoals aan de pastoors Van Doremalen en De Beer, die in de jaren vijftig en zestig deze kerkgemeenschap bedienden. Hieronder zien we ze op de foto.

 

Pastoor Van Doremalen
Onderwijs: de meisjesschool te Gemonde wordt officiëel geopend, 1955. V.l.n.r.: mevrouw op de Corel, inspectrice van het lager onderwijs; pastoor Van Doremalen; burgemeester Van Helvoort; burgemeester Francissen van Sint-Michielsgestel. (BHIC, 1901-007736, fotograaf onbekend)


Pastoor De Beer viert feest
25-jarig Priesterfeest pastoor F. de Beer, 21 mei 1957. Wie weet er meer te vertellen over hem, maar ook over de in man en vrouwen in habijt bijvoorbeeld? (BHIC, 1633-003830, Fotopersbureau Het Zuiden)


12

Reacties (12)

Jan Lunenburg zei op 1 augustus 2016 om 23:03 uur

Dit verhaal behoort niet tot de verhalen over Berlicum ... dus graag verplaatsen naar Gemonde!

Adrie Geerts zei op 26 april 2020 om 11:12 uur

De man in habijt is pater Ferinand

Adrie van Grinsven zei op 26 april 2020 om 11:19 uur

Pater Ferdinand
Pater Ferdinand, de kapelaan van Gemonde, was een man, die diepe indruk op mij maakte. Heel eenvoudig, heel toegankelijk, stond midden tussen de mensen. Hij was ook de beschermheer van voetbalclub Irene, hij was daar vaak van de partij!

Ik die tijd, zoals het toen hoorde, was hij altijd in een zwarte toog gekleed. Als jongetje dacht ik dat hij erg oud was. Kort geleden kwam ik zijn bidprentje weer tegen. Tot mijn verwondering, las ik, dat hij pas 53 jaar oud was, toen hij in 1961 plotseling overleed.
Pater Ferdinand was een priester, die lid was van de Congregatie der Paters Assumptionisten. In Gemonde bekend als paters van Stapelen.

Het kasteeltje Stapelen in Boxtel was en is het klooster van deze paters. Hij kwam dagelijks naar Gemonde, dat was heel vroeg en op de fiets, later reed hij op een solex. Hij deed eerst de H. Mis in het klooster van JMJ en daarna de eerste H. Mis in de parochiekerk in Gemonde. Ik was zowel misdienaar in het klooster als in de parochiekerk, dus ik was vaak misdienaar bij hem, dat was prettig, hij deed de mis buitengewoon snel. Hij hield niet van uitweiden, hij ging recht op z’n doel af. Onder zijn preek sliep niemand, hij sprak vanaf de preekstoel met stemverheffing, hij leefde zich helemaal uit onder zo’n preek. Vooral echte donderpreken waren zijn specialiteit, hij werd dan heel fel, over misstanden (althans in zijn ogen). Het was overigens een echte tukker, buiten de kerk vrij zwijgzaam, maar toch wel gezellig, ook bij de voetbalclub, daar was hij beschermheer. Hij hield op z’n tijd van een borreltje. Hij is plotseling overleden, ik weet nog dat wij (in het klooster, ik was daar toen in mijn hoedanigheid als misdienaar) op hem wachtte, hij was te laat, dat was al erg opmerkelijk, tot we hoorden dat hij overleden was. Ik meen me te herinneren dat de koster (Dorus van Kempen) dat kwam vertellen, de H. Mis is die dag (in het klooster) niet doorgegaan.

Marilou NillesenBHIC zei op 29 april 2020 om 12:11 uur

Hallo Adrie, bedankt voor je mooie beschrijving van deze bijzondere pater! Je weet hem in een paar regels heel beeldend neer te zetten. Ook mooi om te lezen hoe je hem toen zag als oud terwijl dat in werkelijkheid helemaal niet zo was (heel herkenbaar!)

Wat zal het een schrik zijn geweest dat deze pater zo plots overleed. Ik kan me voorstellen dat dat een enorme indruk heeft gemaakt.

Adrie van Grinsven zei op 30 april 2020 om 14:41 uur

Midden op de foto staat pastoor Frans de Beer, over hem het volgende:

Frans de Beer, pastoor van Gemonde van 1956 tot 1972
Franciscus Josephus Bernardus Maria "Frans" de Beer is geboren op 31 mei 1906 te Tilburg. Priester gewijd te ´s-Hertogenbosch op 21 mei 1932. Was kapelaan te Geldrop, Eindhoven en Nijmegen. Later pastoor in Ravenstein en Gemonde. Na zijn vertrek als pastoor in Gemonde in 1972 werd hij pastor in het bejaardencentrum "De Beemden" en bij de fraters op de "Ruwenberg" in Sint-Michielsgestel. Hij is overleden op 28 november 1980 te Sint-Michielsgestel.

Ik heb pastoor Frans de Beer goed gekend, vooral in de tijd dat ik misdienaar was in de Sint-Lambertuskerk in Gemonde. Hij was een bijzondere pastoor, een zoon van een wolfabrikant uit Tilburg. Een echte vernieuwer op kerkelijk gebied. Hij had veel geld van huis uit, hij was een zoon van een wolfabrikant uit Tilburg. Een broer van hem was pastoor in Boxtel.
Zaken die voorheen en nadien voor rekening van de parochie waren, nam hij voor eigen rekening (of voor rekening van z’n vader). Zelfs het noodzakelijke groot onderhoud aan de kerk betaalde hij soms zelf, vooral als het – in zijn ogen - te lang duurde, voordat het kerkbestuur een beslissing nam.. Hij behoorde tot de benijdenswaardige categorie mensen die erin slagen oud te worden zonder dat dit zichtbaar is. Hij had wel doorlopend last van z’n nieren en werd mede hierdoor ook niet echt oud.

Adrie Geerts zei op 1 mei 2020 om 21:45 uur

Ik had begrepen dat hij eerst pastoor was in Overlangel, een dorpje bij Ravenstein. En ook dat hij meester van den Berg, afkomstig uit het naburige Herpen destijds heeft aanbevolen als hoofd van de Lambertusschool.
Ik ben destijds ook misdienaar bij pastoor De Beer geweest. Een vriendelijke man.

Adrie van Grinsven zei op 1 mei 2020 om 22:35 uur

Hallo Adrie Geerts, klopt een vriendelijke man. Een echte heer van stand ook, vond ik! Hij is om heel precies te zijn eerder pastoor van Neerloon geweest, van 1950 - 1956. Ook een dorpje dat bij Ravenstein ligt. In die tijd waren er priesters genoeg, elk heel heel klein dorpje, had een eigen parochie, compleet met kerk en pastoor (én waarschijnlijk een kapelaan). dat is nu anno 2020 wel anders!

Adrie van Grinsven zei op 1 mei 2020 om 22:53 uur

Meester Bertus van den Berg, is in 1957 als hoofd van de Sint-Lambertusschool in Gemonde benoemd. Hij ging in 1982 met pensioen. In 1957 was inderdaad Frans de Beer al pastoor in Gemonde, dus je zult helemaal gelijk hebben dat deze nieuwe pastoor van Gemonde toen invloed heeft gehad wie er benoemd zou worden. Zo ging dat in die tijd. Ik meen mij ook te herinneren dat van den Berg in Herpen geboren is. Hij weet overigens dat hij eerder schoolmeester in Schijndel was, ik dacht van 1950 tot 1957, ook daar op een Lambertusschool (in de Pompstraat).

Theo van Roosmalen zei op 5 september 2023 om 07:47 uur

Hoe is het mogelijk dat niemand is opgevallen dat het de Sint Lambertuskerk is.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 september 2023 om 12:45 uur

Dag Theo, dank voor het reageren. Ik volg je niet helemaal, omdat de tekst hier over de Sint-Lambertuskerk gaat. Licht je het nog even toe, dan kan ik waar nodig aanpassingen maken. Hartelijke groet,

Theo van Roosmalen zei op 11 september 2023 om 13:00 uur

Het is altijd de "Sint" Lambertuskerk geweest. Het woord "Heilige" klopt niet.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 september 2023 om 15:18 uur

Ah, dank Theo. Ik zie toevallig nét ook je reactie hier: https://www.bhic.nl/ontdekken/verhalen/rk-kerken-in-sint-michielsgestel Waar je het al hebt uitgelegd. Ik pas het ook hier aan.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.