De zusters hebben als onderwijzerressen en als opvoeders een belangrijke rol gespeeld in de vorming van vele generaties vrouwen in Zundert en omstreken. Zij stonden voor de klas op de lagere school, huishoudschool, nijverheidsschool én mavo. De leerlingen kwamen uit het hele land en velen van hen trokken bij de zusters in; ze gingen "intern" en mochten om de zoveel weken, voor korte tijd, terug naar hun ouderlijk huis.
De nieuwelingen op het pensionaat kregen een chambrette, een eigen kamertje, toegewezen. Op de foto zien we één van de slaapzalen van Sint Anna, ingericht met meerdere chambretten. Welke dit is, is onduidelijk. Het pensionaat telde meerdere van zulke zalen en ze hadden allemaal een naam, waaronder "Jozef" (beheerd door zuster Theophaan), 'klein Maria' en 'groot Maria' en 'klein Michel' en 'groot Michel'. Privacy was er zo te zien nauwelijks. De kamertje werden afgeschermd met een gordijn en de zuster-surveillant kon dus op ieder moment binnenlopen om te controleren of de leerlingen zich aan de regels hielden. Zo'n eigen chambrette was niet vanzelfsprekend voor een pensionaat. Er waren ook instellingen met open slaapzalen, terwijl op andere de leerlingen in groepjes van vier eigen kamers hadden. Werden ook de chambretten van pensionaat Sint Anna gedeeld door enkele meisjes? Op de foto is dit niet goed te zien, net als hoe deze kamertjes waren ingericht. Maar waarschijnlijk hadden de internen naast hun bed ook een tafel en stoel, nacht- en kledingkastje. Bij veel pensionaten hield het daar wel op.
Herinneringen van oud-leerlingen
Manja van de Pol, oud-leerling van Sint Anna, deelde deze herinneringen aan het pensionaat:
Ochtendritueel
Een oud-leerling vertelt: "'s Morgens ging er een bel dan moest je uit bed komen en IN je gordijn gaan zitten voor het gebed. Zo kon de non zien of je eruit was of niet." Vervolgens begon de dag met gebed. "Wij gingen vaak de kapel, elke morgen om half 7 of 7 uur en ook vaak 's middags (lof) en op je knieën op het geribbelde jabotapijt het rozenhoedje."
School
"Er was ritmiek, een soort balletles van een mevrouw."
Etenstijd
"'s Middags kregen de leerlingen warm eten. Over etenstijd op het internaat doen nog veel verhalen de ronde onder oud-internen. 'Als je weinig eten vroeg dan kreeg je veel!', vertelt een van hen. 'Als je naar de tandarts was geweest voor trekken, dan kreeg je warme vanillevla omdat je niks mocht bijten. Na school, om vier uur kreeg, je twee boterhammen die de hele middag al op je bordje gelegen hadden en dus uitgedroogd waren. 's Avonds was er een broodmaaltijd met in het rondje van het schoteltje wat zoet beleg, jam of muisjes en je kreeg maar een (heel) klein blokje boter. Als de houten vloer van de refter geboend was met boenwas en er 's avonds appelstroop op het bordje lag, was het net of je brood met boenwas at, de geur en smaak zaten er dan helemaal in. We mochten nooit praten in de refter tijdens het eten. Alleen als Veronica zei: geloofd zij Jezus Christus mochten we praten."
"Jarige leerlingen kregen een gebloemd bordje en kopje in de refter, aan tafel, met allemaal plaatjes en wensjes (tekeningen) eromheen."
"Op zondag en woensdag kregen we snoep, maar in de vastentijd moest dat in een vastentrommeltje; dat mocht je dus niet opeten. Stiekem eraan likken deed je wel, dus in dat trommeltje zat alles aan elkaar geplakt en met Pasen was het snoep dus niet meer te eten!"
Buitenschoolse activiteiten
"In de recreatie zaal was tijdens de recreatie veel handenarbeid, macramé, tafellopers weven, met rotan werken of als spel bikkelen met bikkels. Ook werden af en toe films gedraaid, zoals Marcelino pani vino over een jongetje in een patersklooster. Daar waren we erg van onder de indruk."
Hygiëne en gezondheid
"Op de toiletten was geen wc papier dus de muren waren heel vies! En we gebruikten stiekem ook kampapier daarvoor, maar dat was glad papier dus dat hielp ook niet!" Ook het in bad gaan had zijn beperkinge: er was een badzaal waar je eens in de veertien dagen naartoe mocht om jezelf op te frissen. "En haren wassen mocht niet!", vertelt een oud-leerling. "Op de badzaal was ook een kast met schoenendozen met maandverband, dat waren die stoffe dikke katoenen verbanden, die je met een gordeltje met knoopjes moest dragen. Later kwam het eerste weggooi verband van nefa - roze in een wit soort netje - maar die mochten niet! Respect voor de non die die dingen moest wassen!"
"Onze schone was moesten we op zolder halen. Alles was genummerd, ik had nummer 74."
"Als je erg ziek was, wat mijn paar keer overkomen is, ging je naar de ziekenkamer in het slot! Zo heette dat en dat was daar waar de nonnen hun cel hadden, héél geheim! Daar mocht je niet eens aan denken hoe het daar was!"
Bedtijd
Eenmaal terug op de slaapzaal ging je allemaal op knieën voor je chamberette. Wij hadden pas de twee laatste jaren een fonteintje, daarvoor een kom en lampetkan waar je het ijs moest doorbreken in de winter want alle ramen op de slaapzaal stonden open! Praten was er ten strengste verboden en over de chambrettes heen kijken al helemaal. (De kamertjes waren namelijk niet tot aan het plafond.).
Zondag
"Op zondag gingen we na het ontbijt wandelen, meestal naar de grens bij Wernhout, daar was ook een klooster wat we dan aandeden. En daarna gingen we naar de studiezaal om een brief naar huis te schrijven. Die werd gelezen voordat hij wegging en als je iets ten nadele van de nonnen had geschreven moest je op straf komen. Ook werd alle inkomende post gelezen! Post uitdelen was een feest, de non hield het stapeltje vast en las je naam op, soms zat er een pakje bij, oh oh voor wie?"
Pensionaat Sint Anna in beeld
De onderstaande foto en 'erekaart voor gedrag' ontvingen wij van Corry Dekkers (intern '49-'52), waarvoor dank!
De onderstaande foto's ontvingen wij van Lisette van Beest-de Nijs. Ze zijn gemaakt op Pensionaat Sint Anna in juni 1958, tijdens een balletuitvoering en een door de oudste internen opgevoerd toneelstuk over Maria de Medici, beide ter gelegenheid van de zeventigste of tachtigste verjaardag van Monseigneur Sweere (die op het pensionaat dagelijks de mis opdroeg):
Reageren
Heb jij nog op kostschool gezeten bij de zusters in Zundert? Reageer dan hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan. Ook zoekt het BHIC foto's en ander oud materiaal, om op de site te plaatsen.
Bekijk ook
Herinneringen Lisette van Beest-de Nijs (intern '55-'59)
Herinneringen Adrie Coppens (intern '58-'61) en Marjolein Weber-van Hees
Reactie toevoegen