Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Het Fraterhuis H. Herman Jozef in Oisterwijk

Kloosters

De naam van dit huis van de Fraters van Tilburg aan de Kerkstraat 52 verwijst naar pastoor Hermanus van Beugen, die er lang voor had geijverd om fraters voor zijn parochieschool binnen te halen. Pas zijn opvolger, pastoor Hub. van Heesbeen, slaagde erin voor dit doel enkele huisjes met erf te kopen.

Oisterwijk, klooster Herman-Jozef, 1988. Foto: BHIC, fotonr. PNB001047544Ze lagen naast het huis van dominee Rooyaards, niet ver van de kerk en de pastorie. Hoewel de dominee zijn huis niet aan katholieken wilde verkopen kreeg de pastoor het via ‘handlanger’ Paanakker uit Leiden toch in bezit. Het huis werd ingericht tot fraterhuis. Toen de fraters het huis betrokken, troffen ze een tekst aan die de woedende dominee op de muur had geschreven: dolo malo fraudisve ope accepisti [je hebt het door een vuige list en met behulp van bedrog gekregen]. Het kloostertje werd 14 mei 1899 ingewijd door pater Leo Drabbe.

Ondertussen was er een nieuwe school gebouwd en was het huis opgeknapt, zeer waarschijnlijk door A.G.M. de Beer. In 1922 ontwierp L. Schoonenberg een forse uitbreiding. De kleine neogotische kapel in de tuin is in 1948 vergroot. Toen het huis te klein werd, ontwierpen H.W. Valk en het bureau Van de Biggelaar, Van Esch en Visser uit Oisterwijk plannen voor een groter fraterhuis. Deze kwamen door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog niet tot uitvoering.

Oisterwijk, broederschool, 1988. Foto: BHIC, fotonr. PNB001047543De oorlogsschade uit 1944 viel mee en men herstelde het huis. De fraters hebben vanuit dit klooster altijd onderwijs gegeven, na verloop van tijd zelfs in vier scholen. De communiteit is in 1966 opgeheven. Alle gebouwen zijn uiteindelijk gesloopt, er staan nu woningen. Beide foto's dateren uit 1988.

Het eenlaagse bakstenen huis had een afgeplat dak met twee dakkapellen. In de topgevel stond  in een nis onder baldakijn een beeld van Sint Jozef. Architect Schoonenberg plaatste een verdieping in dezelfde stijl en maakte erachter een rechthoekige aanbouw van twee bouwlagen onder plat dak met schilden. Aan de straatzijde stoeppaaltjes met kettingen.

Bron: Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.

6

Reacties (6)

Frank van Berne zei op 30 november 2017 om 15:57 uur

In het begin van de jaren '70 was in de oude school een peuterspeelzaal gevestigd, waar ik een paar ochtenden in de week was. Tussen de middag werd er voor de kinderen melk gehaald in de zuivelwinkel een stukje verderop in de Kerkstraat, volgens mij in het pand op nummer 40.

Annemarie van Geloven zei op 1 december 2017 om 11:13 uur

Wat leuk, Frank. Herinner je ook nog iets van het interieur?

Frank van Berne zei op 4 december 2017 om 19:19 uur

Van het interieur herinner ik me weinig. Als je het gebouw aan de zijde van Kerkstraat binnenging kwam je eerst in een lange gang. Er waren meerdere lokalen. In één van die lokalen vond de peuterspeelzaal onderdak. Die werd in 1970 of in 1971 opgericht door mijn moeder en nog twee andere dames. De ruimte was beschikbaar gesteld door de gemeente. Het binnenplein was de plaats waar de kinderen buiten speelden. Voordat de deuren open gingen werden er op het plein eerst houten hekjes neergezet om te voorkomen dat er peuters de benen zouden nemen. Er was immers geen buitenpoort meer die gesloten kon worden.
Rond 1977 ben ik nog korte tijd terug geweest in dit gebouw. Toen was er een knutselclub gevestigd. Wat ik me vooral herinner is dat het gebouw zich toen al in slechte staat bevond. Het was rommelig binnen en het rook er naar vocht.

Lisette KuijperBHIC zei op 5 december 2017 om 14:18 uur

Bedankt voor het delen van jouw herinneringen aan dit gebouw, Frank! We hebben nu een mooi beeld van hoe het gebouw gebruikt werd en hoe het er ongeveer uit zag.

Opmerkelijk dat het gebouw zich in de jaren zeventig al in een slechte staat bevond, terwijl het vele jaren later pas gesloopt werd...

Carry Maathuis zei op 22 december 2017 om 23:08 uur

Ik zou graag in contact komen met Frank van Berne, die ik ken van vroeger en die ik uit het oog verloren ben. Omdat Frank via het web niet anders te vinden is, waag ik op deze manier een gok.

Lisette KuijperBHIC zei op 24 december 2017 om 16:16 uur

Dag Carry, we gaan hier na onze vakantie (vanaf 2 januari) naar kijken en zullen dan een e-mail naar Frank sturen met de vraag of hij contact met jou op zou willen nemen. Voor nu wensen wij je fijne feestdagen!

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.