Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970
Paters & Nonnen

De Norbertinessen vormen de vrouwelijke afdeling van de Orde der Premonstratenzers. Nadat de H. Norbertus in 1121 de eerste kloostergemeenschap van zijn nieuwe orde had gesticht, opende hij het jaar daarop de mogelijkheid voor vrouwen om zich bij die gemeenschap aan te sluiten.

De premonstratenzer vrouwen vonden onderdak in de abdij, zij het in een strikt van de mannen gescheiden gedeelte van het abdijcomplex. Dat gebeurde ook bij de andere abdijen, waardoor zogenaamde dubbelkloosters ontstonden.

De vrouwelijke religieuzen wijdden zich puur aan het Getijdengebed en de zorg voor gasten van het klooster. Het generaal kapittel van de orde besloot echter al in de tweede helft van de 12e eeuw dat de norbertinessen zich voortaan in eigen kloosters moesten vestigen, waardoor rond 1200 alle kloosters officieel ontdubbeld waren.  In de meeste gevallen waren de vrouwenkloosters nog wel afhankelijk van een mannenabdij. Later kwamen er steeds meer priorijen, waar een priores de eerste verantwoording had over het klooster. Er bestaan geen norbertijner abdissen.

In tegenstelling tot de mannen waren de norbertinessen zuiver contemplatief. Vanaf de 15de eeuw tot aan het Tweede Vaticaans Concilie waren ze bovendien ook echte slotzusters, dat wil zeggen dat ze afgesloten waren van de buitenwereld. Na het Tweede Vaticaans Concilie zijn de regels rondom het slot versoepeld.


De norbertinessengemeenschap in Nederland werd gesticht in 1271 in Wouw. Het klooster Sint Catharinadal daar verhuisde vanwege de Sint Aagtensvloed van 1288 naar Breda. Als gevolg van de Reformatie verlieten ze in 1647 de stad en verhuisden ze naar Oosterhout, waar ze nog steeds de Priorij Sint-Catharinadal bewonen.

Buiten Noord-Brabant is er nog een communiteit, Mariëngaard in Hierden, gelieerd aan de norbertijnenpriorij De Essenburgh. Buiten Nederland zijn er nog gemeenschappen van norbertinessen in België en Brazilië.

Foto’s
Afbeelding van een premonstratesse door D. van der Keller jr in: W.J. Hofdijk, De Kloosterorden in Nederland. (1874). Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 1A20853.
Postulante, novice en moniale bij de Norbertinessen, z.j. Bron: Katholiek Documentatie Centrum, fotonr. 1A20851.
Oosterhout, de zusters Norbertinessen in gebed in de kapel van Sint-Catharinadal, 2006. Fotograaf: Thom van Amsterdam, Putte. Bron: West-Bravbants Archief, fotonr. AM2006-00306.

Bronnen
Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant. Alphen a/d Maas, 2010.
Website Sint Catharinadal.

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.