De kerk van St. Jan Evangelist in Elshout

Henk Buijks

vertelde op 29 januari 2015 om 10:10 uur

De kerk van Sint Jan Evangelist in het dorpje Elshout is van nationaal belang. Hier bevinden zich namelijk relieken van de H.H. Martelaren van Gorcum. Dat waren negentien katholieke religieuzen die in 1572 door de watergeuzen naar Brielle werden ontvoerd en vervolgens vermoord, omdat zij weigerden hun geloof af te zweren.

Hun resten werden aanvankelijk bij Brielle begraven, maar de katholieken slaagden er telkens in het gebeente van de martelaren op te graven. Dat werd vervolgens over verschillende kerken in de Zuidelijke Nederlanden verspreid. Eén van die kerken was de schuurkerk in Elshout. Daarmee kreeg Elshout nog meer betekenis als bedevaartsoord. Vanouds werd daar namelijk ook al het beeld van Onze-Lieve-Vrouw, de Wonderbare Moeder van Elshout, vereerd. Dit alles tot grote ergernis van de protestanten.

Het protestantse gezag maakte een eind aan de openbare verering, maar toen de Martelaren in 1867 heilig werden verklaard, leefde de verering weer op. Dat duurde tot rond 1950. Sindsdien is Elshout overigens nog steeds een drukbezocht bedevaartsoord, maar dat is te danken aan de Wonderbare Moeder, die elk jaar in mei door duizenden pelgrims wordt bezocht.

In de middeleeuwen maakte Elshout deel uit van de parochie Oudheusden. In het dorp stonden twee kapellen: ‘Sint-Agatha’ en ‘Onze Lieve Vrouw’. Deze laatste is geleidelijk uitgegroeid tot parochiekerk, al werd de kapel na 1629 aan de eredienst onttrokken. Vanaf 1687 had Elshout een schuurkerk.

Foto: BHIC / F. van de Pol, 2013

De schuurkerk maakte in 1879 plaats voor de huidige neogotische kerk, een schepping van H.J. van Tulder. De toren waaide er tijdens een storm in april 1973 af, maar twee jaar later stond er dankzij de medewerking van heel Elshout weer een nieuwe op.

De parochie is in 2013 met die van Drunen, Herpt en Heusden opgegaan in de parochie Wonderbare Moeder. Twee kerken zullen worden gesloten, maar de Sint Jan Evangelist mag blijven.

Welke herinneringen leven er nog aan de pastoors of de kapelaans van de Sint Jan? Denk bijvoorbeeld aan pastoor Versteeg, hiernaast op de foto, die in de jaren vijftig de heilige mis verzorgde.

Of aan zijn ordegenoot pater H.A. Oderkerk (ook een Norbertijn), die midden jaren zestig de scepter zwaaide in de parochie. Ook over hem zijn vast boeiende verhalen te vertellen. Je kunt ze hieronder met ons delen.

Pastoor G.C. Versteeg (Foto: collectie Katholiek Documentatie Centrum, id.nr. AFBK-2a15028)

Meer RK kerken

Reacties (2)

Wilhelmien van Velthoven-van Woensel zei op 19 januari 2023 om 17:41 uur

Alles is voor mij zo herkenbaar. Het verlies van Nellie Snijders en Jan Snijders , al jaren goede vrienden van ons, kwam hard bij ons binnen. Zij hebben veel voor de parochie betekend. Ik geloof dat zij beiden zullen rusten bij hun heer en herder waarin zij geloofden. Nellie en Jan rust in vrede.

Wilhelmien en Jan van Velthoven

Marilou Nillesen zei op 20 januari 2023 om 17:36 uur

Dag Wilhelmien, bedankt voor je persoonlijke bericht. Wat enorm verdrietig dat jullie vrienden zo ontvallen zijn. Wil je vertellen wat zij allemaal voor deze parochie hebben gedaan?