Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

De Fatimakerk in Breda

RK kerken

Het moet de natte droom van menige makelaar zijn om kantoor te kunnen houden in een bijzonder gebouw. Neem nou de Bredase Fatimakerk, die in 1998 werd afgestoten door het bisdom. Daar kon vervolgens inderdaad een makelaar (Schonck, Schul & Compagnie) intrekken. Toch is op de site van SS&C niets te vinden over de geschiedenis van het gebouw.

Bron: BHIC, Collectie Provincie Noord-Brabant


Na de Tweede Wereldoorlog verrezen in Breda-Zuid en –Zuidoost nieuwe stadswijken zoals Blauwe Kei en IJpelaar. Dus werd van de al bestaande Mariaparochie de parochie van Onze Lieve Vrouw van Fatima afgesplitst. De gelijknamige kerk, van A. Siebers en W. van Dael, kon in 1949 in gebruik worden genomen.

Na bijna 50 jaar viel in 1998 het doek voor de Fatimakerk. Sinds 1 januari 2000 behoren de Fatimaparochianen tot de Jeruzalemparochie.

Overigens is het voormalige klooster van de Zusters van Etten aan de Fatimastraat 5 in gebruik bij RST Advocaten en kan men op hun site wel een en ander terugvinden over de geschiedenis van klooster en kerk!

Wat herinner jij je nog van de geestelijken die vroeger de Fatimaparochie bedienden? Wat is er bijvoorbeeld nog bekend over pastoor Asselbergs uit de jaren vijftig en zestig? Of over zijn kapelaan A.P.F. Theeuwes die hem sinds 1949 bijstond? Deel hieronder je verhalen en vul deze pagina aan. Foto's zijn ook welkom en kun je sturen naar info@bhic.nl. Wij voegen ze dan hier toe.

Pastoor Asselbergs
Pastoor J.H.Th.M. Asselbergs (Bron: Katholiek Documentatie Centrum)


26

Reacties (26)

W. v.d. Elshout zei op 3 februari 2021 om 16:06 uur

Als kind woonde ik in de Viveslaan en de Fatimakerk was onze parochie. Ook de Fatima jongensschool bezocht ik en van daaruit werd ik misdienaar bij o.a. pastoor Asselbergs.
Hij gaf ook de godsdienstlessen op school. Ik weet nog wel dat die lessen indruk op mij maakten.
De Fatimaschool had ook een koor dat ook regelmatig de missen verzorgde. Omdat ik toen al vrij goed piano speelde mocht ik af en toe op het orgel in de Fatimakerk spelen. Dit zal ongeveer tussen 1964 en 1970 geweest zijn...

Marilou NillesenBHIC zei op 3 februari 2021 om 19:05 uur

Nou W.v.d. Elshout, dat moet toch een behoorlijk spannende aangelegenheid zijn geweest - piano spelen in de kerk. Hoe oud was u toen (ongeveer) en weet u nog welke muziek u speelde?

J.S.W.Hekking zei op 10 september 2021 om 10:50 uur

De Fatima kerk was een prachtige kerk in neo-basiliek stijl,een ruim plein met veel
zon en zuiden wind(de νωτος) ,klooster en scholencomplex en actief parochieleven,
o.l.v.pastoor Jos Asselbergs(familie van Anton van Duinkerken),tevens bouwpastoor
toen in Nederland nog veel in puin lag,en bijgestaan door de actieve kapelaans
Witlox(later godsdienstleraar aan het O.L.Vr.Lyceum,zeer erudiet met bijzondere
reizen naar Palestina,chalkidiki waaronder Athos,aalmoezenier bij de welpen en
verkenners),Creijbolder en de missionaris-passant bij tijd en wijlen kapelaan de Bie.
Dit alles met een ruim uitzicht via de firma Pijnappel en de motoren specialist Jansson op de ruime bocht en draai naar de inmiddels totaal vernielde Franklin
Rooseveltlaan,een stedebouwkundig "misdrijf"gepleegd aan een tekentafel in Den
Haag.
J.Hekking

Marilou NillesenBHIC zei op 10 september 2021 om 19:11 uur

Bedankt voor uw aanvulling, J. Hekking. Vol waardevolle informatie en een heel duidelijke mening. Fijn dat u hier heeft gereageerd.

Ad van Kuyck zei op 18 februari 2022 om 13:03 uur

Ik ben op zoek naar informatie over het interieur van de Fatimakerk. Wie de architect was, wie de hardstenen beelden heeft gemaakt, het altaar....

Thijs de LeeuwBHIC zei op 19 februari 2022 om 15:40 uur

Hallo Ad, misschien dat het Stadsarchief Breda hierover meer informatie heeft: https://stadsarchief.breda.nl/ , ik denk dan aan het archief van het bisdom Breda: https://archieven.stadsarchief.breda.nl/detail.php?nav_id=1-1&id=1984999 Collega's van genoemd archief kunnen je hier in meer detail bij helpen, om de juiste archiefgedeelten en stukken te vinden.

Een ander aanknopingspunt is Jacques Hurks, architect van deze kerk: https://www.kerk-en-orgel.nl/record.php?action=display_ordered&province… Deze site is geheel aan Hurks gewijd: https://www.hurksgenootschap.nl/ Via het contactformulier daar kun je je vraag voorleggen, hopelijk hebben ze daar nog tips.

Veel succes met dit onderzoek!

J.Hekking zei op 20 februari 2022 om 11:40 uur

Er zijn vele fatimakerken,Hurks is de architekt van de Fatima kerk te Roosendaal,
die van de Fatimakerk te Breda,aan de rand van Ginneken(we gingen soms door het koren naar de kerk,de school,het klooster en de voetbal,"de Baronie"in 1953-1959)
zijn de architekten ir.P.A.M.Siebers en ir.W.van Dael,getalenteerde leerlingen van
de legendarische Granpré Moliére,hoogleraar te Delft(1883 Oudenbosch-1972 Den
Haag),allen ontwikkelaars van de tuinsteden,(vreewijk,r'dam en heuvelwijk ,breda)
van de Bossche School(mgr.Jos Baeten,Dom van der Laan) met in de vroege periode
van 1945-1952 een vleugje neo basiliek,oud-syrisch en jong italiaans"campanile-
semitisch-aramees klokgelui(Cardenal Tisserant,koptisch Heliopolis en Ronchamps)
Hiervan is een mooi archief(https://zoeken.hetnieuweinstituut.nl/images/archives/
pdf/SIEB.ead.pdf.)
De pastoor Jos Asselbergs en de Bossche kapelaan Witlox,later godsdienstleraar op
hoog niveau aan het O.L,Vr.Lyceum(semitisch,hebreeuws,aramees,grieks en latijn)
waren constant actief in overleg met deze architekten en het bisdom voor alle détails voor de keuze van de vele kunstenaars bij de afwerking en het invullen van
het gehele complex:leraren en kunstenaars van St.Joost,de zoon van Stravinsky
voor de grote fresco achter het hoofdaltaar,dviezen van Hesseling,Starreveld en
vele anderen,die vermeld staan in het bovenvermelde archief,het wordt tijd,dat
over dit unieke "zuidelijke" complex van de jaren vijftig van deze architekten
met oog én kennis voor vele détails,zoals de afrastering,bergruimtes en complementen iets meer en samenvattend gepubliceerd wordt!
J.Hekking

Thijs de LeeuwBHIC zei op 25 februari 2022 om 10:15 uur

Veel dank, J. Hekking voor deze informatie en daarmee een uitvoerig antwoord op de vraag van Ad. Hartelijke groet,

R.L.Koreman zei op 20 april 2022 om 09:37 uur

In deze kerk heb ik mijn eerste H. Communie gedaan, in 1993. Behoorlijk in de nadagen dus. Ik zat op de Jacintaschool om de hoek en mijn opa en oma woonden op de Viveslaan, dus zij waren hier parochiaan. Aan pastoor Buys heb ik goede herinneringen; een vriendelijke, aardige man, die nog godsdienstlessen gaf op school.
Terugkijkend op die periode zijn hier toch wel de fundamenten gelegd voor mijn huidige katholieke geloofsbeleving.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 25 april 2022 om 12:57 uur

Dank voor het reageren, R.L. Koreman. Wat mooi dat het leven in deze parochie nog steeds zo'n rijke voedingsbodem is voor je geloofsbeleving.

Gerard Vinke zei op 18 mei 2022 om 22:07 uur

De inwijding van de kerk maakte ik mee en werd er direct misdienaar.
Pastoor Asselbergs was de bouwpastoor.
Hij kwam uit Bergen op Zoom en het verhaal ging dat zijn familie een belangrijk deel van de kerk heeft gefinancierd. Een dominante man.
De eerste kapelaan was kapelaan Theeuwes uit Rijen van de
Leerfabriek waar ook meestal het jaarlijkse uitje van de misdienaars naartoe ging. Later werd hij vicaris van het bisdom.
Hij kon zeer goedvoetballen en verstopte dan de bal onder zijn soutane.
Mijn moeder coördineerde een heel team dames dat de lopers op het altaar en in de middengang maakte. De techniek heette Smyrna.
Hele gezinnen waren er maanden mee bezig.

Marilou NillesenBHIC zei op 19 mei 2022 om 08:59 uur

Dag Gerard, bedankt voor je leuke bericht. Ik zie kapelaan Theeuwes al lopen met de bal onder zijn soutane ;) Ik maak er uit op dat je hier leuke herinneringen aan hebt, klopt dat ook?

maria Bervoets zei op 16 maart 2023 om 08:36 uur

Ik heb een blog geschreven, met foto's, waarin ook de fatimakerk een rol speelt:
https://mariabervoets.wordpress.com/2023/02/03/blog-67-breda-jaren-50-d…

Thijs de LeeuwBHIC zei op 16 maart 2023 om 13:41 uur

Bedankt voor de tip, Maria! Mooi hoe het verhaal van de Fatimakerk in een bredere historische context wordt geplaatst van standsverschil en verzuiling. Er zitten ook mooie foto's tussen.

Gerard Vinke zei op 16 maart 2023 om 16:06 uur

Een prachtig verhaal Maria.
Wellicht mag ik enige aanvullingen toevoegen. Ook ik ben geboren in die fijne Saksen Weimarlaan en wel in 1941.
Toen ik er woonde liep het Leike nog achter onze tuin. Ik ben er ook ooit in gevallen. In mijn herinnering was het Weteringenstraatje, zoals wij dat noemden, wel verhard. ik kwam er vaak omdat een van mijn vrienden en eveneens misdienaar Louis Gielen er woonde. De mensen in de Rooseveltlaan waren ook bijna allen katholiek en gingen naar de Fatimakerk.
Elders wordt vermeld dat deze parochie een afsplitsing zou zijn van de Mariaparochtie. Dat kan wellicht deels het geval zijn maar de gelovigen uit de Saksen Weimarlaan, de Ceintuurlaan ,zoals hij eerder heette, de Strijenlaan e.d. gingen naar de Sacramentskerk. Daar zijn mijn broer en ik ook gedoopt en naar de kleuterschool gegaan.
Vervolgens ging ik er ook naar de Lagere School en met mij ook de jongens uit de Ceintuurlaan en de Strijenlaan.
De Fatimaschool ,die opende toen ik naar de derde klas ging, kwam onder leiding van de Heer Kusters.
Die school begon met drie klassen en ik kwam er direct in de hoogste klas. De klassen waren gemengd wat toen zeer bijzonder was.
De misdienaars van de Fatimakerk werden o.a. uit onze klas gerekruteerd, hetgeen betekende dat wij steeds weg mochten bij begrafenissen en trouwpartijen.
Elk jaar kwam er een klas bij tot aan de zesde klas.
Pas later werd een separate meisjesschool opgericht.
Jongens en meisjes uit de parochie die ouder waren dan ik bleven dus op de Sacramentsschool.
In die tijd was de Ceintuurlaan nog voorzien van een prachtige middenstrook met grasvelden waarop fantastisch kon worden gespeeld.
Aan het einde van de oorlog stonden daar de tanks en ander materieel van de Canadezen in rijen geparkeerd.
De kantine van die Canadezen was in de garage van een huis aan de Mecklenburglaan.
Daar kwamen we steeds langs als we naar school gingen.

Maria Bervoets zei op 21 maart 2023 om 21:09 uur

Wat geweldig iemand uit de Saksen Weimarlaan! Wat leuk deze extra informatie, Jij bent natuurlijk wel 8 jaar ouder, dus meer dan een schoolgeneratie. Maar ik zou met jou wel nog meer informatie willen uitwisselen. Is er een mogelijkheid om mailadressen uit te wisselen? Ik ben van plan nog twee blogs te schrijven over mijn 7 eerste levensjaren in Breda. Was er zondags in de Sacrementskerk een gezongen mis met drie heren?? In mijn blog over mijn vader schrijf ik dat ik daar zo'n goede herinneringen aan heb. Ik heb ook twee blogs geschreven over mijn moeder in de Saksen Weimarlaan in de oorlog:
https://mariabervoets.wordpress.com/2019/05/02/45-de-bevrijding-kwam-ge…

en : https://mariabervoets.wordpress.com/2021/05/04/blog-54-pieternell-die-p…
En: je zal Jacques Gieles, van wie de complete werken (ik meen in zeven delen) door vrienden van mij zijn uitgegeven ook gekend hebben.

Maria Bervoets zei op 21 maart 2023 om 21:11 uur

Gielen natuurlijk niet Gieles.

Gerard Vinke zei op 21 maart 2023 om 22:34 uur

Dag Maria,
Wat is jouw mailadres?
Hartelijke groeten
Gerard Vinke

Maria Bervoets zei op 22 maart 2023 om 10:15 uur
Bregje Sonnen zei op 4 mei 2023 om 21:00 uur

Ik kwam in 1964 in Breda wonen aan de Franklin Rooseveltlaan en ging meteen naar de kleuterschool en later naar de Jacinta school aan de Viveslaan tot 1972. Vanuit school gingen we vaak naar eucharistie vieringen un de Fatima kerk. Ik heb er mijn eerste communie gedaan en vond pastoor Buijs een hele lieve man die elke week kwam vertellen over de Here Jezus. Warme herinneringen aan.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 8 mei 2023 om 13:29 uur

Bedankt Bregje voor deze bijdrage. We hebben het dus over de jaren zestig en zeventig, een tijd waarin ook wel veel veranderde in de kerk. Was daar veel van te merken in deze parochie, onder andere in de kerk en in het contact met de geestelijken zoals pastoor Buijs? Hartelijke groet,

Ralph K. zei op 8 mei 2023 om 15:11 uur

Bregje, leuk dat je pastoor Buijs noemt. Ik zat in de jaren '90 op de Jacintaschool en heb ook nog van hem godsdienstlessen gehad en mijn eerste H. communie ontvangen. Een fijne man, waar ik hele positieve herinneringen aan heb. Dat hij toen al zo lang pastoor van de Fatimakerk was, realiseer ik mij nu pas.

Thijs, als ik zo vrij mag zijn om ook op jouw vraag te antwoorden: terugkijkend heb ik het idee dat er inderdaad veel was veranderd ten opzichte van vroeger. Ik ben tegenwoordig een traditioneel georiënteerde katholiek en in mijn herinnering waren de missen en vieringen in de Fatimakerk vrij modern, dus volgens de uitwerkingen van het Tweede Vaticaans Concilie. Pastoor Buys droeg bijvoorbeeld geen priesterboordje, wat typerend was voor geestelijken uit die periode. Tijdens mijn communiemis werd dwarsfluit gespeeld en zaten wij op het altaarpodium mee 'aan tafel' met de pastoor. Toen vond ik dat doodnormaal, ik wist immers niet beter. Hoewel ik mijn eigen kinderen traditionelere missen gun, bewaar ik zeer warme herinneringen aan die tijd.

bregje Winterberg Sonnen zei op 9 mei 2023 om 08:56 uur

Dag Thijs, Ik weet niet of er veel veranderde, want dit was mijn eerste bewuste ervaring met de katholieke kerk. Ik had een persoonlijk geloof erdoor. Jezus was voor mij een realiteit. In de kerk en op school leerde ik Jezus kennen als Degene die er is voor de armen en zieken. Die mensen altijd helpt en goed is. De vieringen waren licht en gezellig. Met bloemen en muziek gemaakt door kinderen en jongeren. Later toen ik weleens in andere katholieke kerken kwam viel me n bepaalde grimmigheid op. Soms zelfs met n lugubere sfeer. Bv in Freiburg of Strassburg. Of zoals in de film “ in the name of the rose”. Dat herkende ik niet van mijn kindertijd. Mijn ouders hadden afstand gedaan van dat soort kerken en dat begreep ik wel. Ze waren getraumatiseerd door het idee altijd schuldig te zijn en de hemel te moeten verdienen. De straf die hen wachtte als ze niet rein genoeg waren en het lugubere beeld van Jezus aan het kruis dat in sommige kerken inderdaad erg naar is om te zien. Deze ervaring had ik niet. We gingen als gezin alleen naar de nachtmis met kerst. Vaak in de Mariakerk. Maar mijn eerste liefde voor Jezus begon vanuit school en in de Fatimakerk als we er met school heen gingen. In de zesde klas heb ik als enige vd klas niet mee gedaan aan het Vormsel. Ik kon me niet vinden in de gedachte dat de katholieke kerk de enige waarachtige kerk was. Ik ben mijn contact met God in mijn puberteit kwijt geraakt. Maar bleef zoeken naar God. En heb Hem gevonden toen ik 21 was. N diepe persoonlijke relatie met Jezus is gegroeid. Ik voel me niet verbonden met n kerk maar wel met allen die geloven in Jezus als de Weg, de Waarheid en het Leven. En mijn eerste liefde voor Jezus is gezaaid in de Fatimakerk. O.a. Door pastoor Buijs. Hij vertelde de gelijkenissen van Jezus en liet met zien hoe liefdevol en goed Jezus is voor iedereen!

Maria Bervoets zei op 28 maart 2024 om 08:29 uur

https://mariabervoets.wordpress.com/2024/03/01/blog-76-saksen-weimarlaa… Dit blog gaat over mijn eerste 7 jaar in de Saksenweimarlaan. Ook over de kleuterschool en de eerste klas in de Jacintaschool. Wie weet brengt het jullie ook terug naar je eigen herinneringen van toen.

Bregje Winterberg zei op 28 maart 2024 om 08:43 uur

Dankjewel Maria! Wat ontzettend leuk om te lezen en zo herkenbaar. Hoewel ik pas in 1964 in Breda kwam wonen aan de Franklin Rooseveltlaan en toen ging ik ook naar de kleuterschool bij juffrouw Vos en daarna naar de Jacintaschool. Het leven was enkel onbezorgd. Die herinneringen geb ik ook aan die tijd. De rondweg werd aangelegd vlak nadat we er gingen wonen. Dat heeft n hoop veranderd.

maria Bervoets zei op 28 maart 2024 om 15:15 uur

Leuk Bregje! In 1964 nog herkenbaar, zelfs. Tot mijn 18e heb ik daar dus nog gelogeerd, daar komt tzt ook nog een blog over. Carnaval als kind enzo

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.