Het rijke roomse leven in brabant 1900-1970

Juvenaat Sancta Maria in Boxmeer

Internaten

De Orde van Karmelieten had vroeger een klooster aan de Steenstraat in Boxmeer. Ook hadden zij in het dorp een middelbare jongensschool, bedoeld om broeders op te leiden. Juvenaat Sancta Maria, zoals de school heette, werd in 1948 gebouwd en is in 1969 gesloten.

Juvenaatsgebouw aan het Kerkpad, Boxmeer
(foto: Geurt Franzen)


Het gebouw, dat nog steeds bestaat, is geheel opgetrokken in 'Bossche Stijl'. De Bossche School is een traditionalistische stroming in de Nederlandse architectuur, gebaseerd op het gedachtegoed van de Benedictijner monnik Dom Hans van der Laan, waarbij ruimtewerking en evenwichtige maatverhoudingen een belangrijke rol spelen.

Een bekend architect en aanhanger van deze stijl is Jan de Jong. Zijn indrukwekkend woonhuis in Schaijk is onlangs aangekocht door de 'Hendrick de Keyser' Vereniging uit Amsterdam. Zij zorgen voor het behoud van waardevolle huizen en hun interieur voor de toekomst.

Het ontwerp van het juvenaat is tot stand gekomen door een samenwerking van Jan de Jong en de Boxmeerse architect George Rasker.

Het juvenaat telde meestal zo’n zestien tot twintig leerlingen. Onder hen waren veel seminaristen (priesterstudenten) uit Zenderen of Merkelbeek, die in de ogen van de paters rector niet aan het studieniveau van de priesteropleiding voldeden, of om een andere reden geen priester of pater maar broeder wilden worden. De ouders van deze jongens hadden dan het aanbod gekregen om hun zonen te laten opleiden tot broeder binnen de Orde van Karmelieten.

Onderdeel van het juvenaat was een vakopleiding. Daarvoor konden de jongens naar de LTS vlakbij het station, de landbouwschool in Sint Anthonis of de ULO in de van Coothstraat. Aan de LTS konden de jongens een richting kiezen waaronder opleiding tot elektromonteur, automonteur, timmerman of smid.

De jongens die broeder wilden worden, begonnen hun intrede in het klooster met een proefperiode, het postulaat. Daarna volgde de fase van het noviciaat.

In de tuin achter het juvenaat heeft onder andere de heilige Titus Brandsma nog wel eens een openluchtmis opgedragen. Hier liggen bijvoorbeeld ook de stoffelijke resten van de vroegere heersers over Boxmeer. Hun graven lagen in de St.-Petruskerk, maar architect Valk wilde de oude grafstenen niet meer in de na de oorlog nieuwgebouwde kerk.

Reageer hieronder, deel je herinneringen en vul deze pagina aan! Foto's zijn ook welkom. Stuur ze naar info@bhic.nl en dan voegen wij ze hier toe.

Foto's

Karmelieten in opleiding, jaartal onbekend. Ook is onduidelijk waar deze foto's zijn genomen. Toelichting Jo Pinxt (reactie 17 juni 2021): 'De foto met 4 fraters d.d. waarschijnlijk vlak na het noviciaatsjaar in Boxmeer in 1965 en is waarschijnlijk genomen in Dordrecht immers hier gingen de fraters naar toe na het noviciaat. Met alle vier de personen bracht ik het noviciaat door in Boxmeer. Helemaal rechts is Nico Adriaans, daarnaast Theo Pasveer en de beide anderen ken ik niet meer van naam. De andere foto genomen in de studie zaal heeft me aan het twijfelen gebracht. Merkelbeek is een optie qua ramen en vloer maar ik heb het klooster in Dordrecht nooit gekend zou dus ook kunnen.'


Klik om te vergroten



Klik hier voor alle foto's van de karmelieten in Boxmeer in de BHIC fotocollectie. 

19

Reacties (19)

Gerrit zei op 16 februari 2020 om 13:11 uur

Hallo Heer/Mevr
Juvenaat van de Karmelieten in Boxmeer
Dit verhaal klopt niet er is wat gemixst
Het was een internaat voor jongens die van hier uit een vakopleiding kregen
elders, en hierna konden ze dan in het klooster intreden als broeder met een
opleiding van Kok ,Kleermaker,Timmerman ,Tuinman , monteur enz enz
Er waren er 16--20 jongens intern
Let op Dit was geen internaat voor toekomstige priesters
Maar voor toekomstige Broeders Karmeliet
Ook de fotos horen hier niet bij

Thijs de LeeuwBHIC zei op 18 februari 2020 om 15:00 uur

@Gerrit: bedankt voor je reactie! Heel fijn dat je de moeite hebt genomen om dit te corrigeren.

Waren er in Boxmeer dan twee internaten van de karmelieten die we van elkaar moeten onderscheiden? Een juvenaat én een opleiding tot kok, kleermaker, etc.?

Ik ga alles aanpassen, graag met jouw hulp natuurlijk. We kunnen hier natuurlijk ook over mailen als je wilt: info@bhic.nl onder vermelding van dit internaat. Ik vermoed namelijk dat je nog wel wat meer over dit internaat kunt vertellen, en alle info is zeer welkom.

jo pinxt zei op 23 april 2020 om 19:15 uur

Het juvenaat qua gebouw is nog steeds vanaf de buiten kant oorspronkelijk.
Echter het is nooit vanaf de oorsprong in gebruik geweest voor kloosterlingen die priester wilde worden. Nee het waren meestal 16 personen, seminaristen uit Zenderen of Merkelbeek die in de ogen van de Paters rector niet aan het studie niveau voldeden of om andere redenen daarna toe gingen.(waarover later mijn verhaal)
de ouders het aanbod kregen hun zoon tot broeder Karmeliet te laten opleiden. De opleidingen in die tijd waren van LTS, Landbouwschool in Rijkenvoort een aangrenzend dorp, en ULO gelegen achter het kloosterplein. De LTS vlakbij het station kende verschillende stromingen, elektromonteur, (mijn opleiding). Daarnaast smid, automonteur, timmerman maar of daar een bakkers opleiding aan verbonden was herinner ik me niet.
Een toekomstige broeder zoals ik in opleiding vanaf september 1961 tot september1964 ving niet aan met een noviciaat, maar met een jaar postulaat. Immers ik was net17 jaar.
Er waren geen twee juvenaten in Boxmeer. De foto's kloppen dan ook niet en ik vraag me af waar je deze informatie met die stelligheid vandaan gehaald hebt? Nog steeds heb ik foto' s in mijn bezit van toenmalige mede studenten. Zoals Tim. B. Jos. G, Huub C, Clemens ?,
Voor ik op het juvenaat kwam was Pater Bonifacius rector van het juvenaat. Broeder Ambrosius was kok. Pater Bonefasius werd in het jaar van mijn aanvang prior van het klooster te Boxmeer. Pater Servatius van Lange werd zijn opvolger als rector. Na mijn noviciaat onder leiding van Pater magister Remigius werd ik over geplaatst naar het klooster te Merkelbeek waar ook het groot seminarie gevestigd was. De foto in de studiezaal met glas en loodramen komt hier vandaan. Ik wil het voor nu hierbij laten maar ben zeer benieuwd waar je info vandaan komt?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 25 april 2020 om 07:03 uur

Hallo Jo en bedankt voor je uitgebreide reactie. Aan de hand daarvan kunnen we deze pagina dus al grondig herzien.

Je vraag over de bronnen: aan de basis van alle internaatpagina's die aan onze internatenkaart gekoppeld zijn (link: https://www.bhic.nl/ontdekken/ons-brabant/rk-internaten#RK%20onderwijsi…|RK%20onderwijsinternaten%20voor%20meisjes) liggen steekproeven in de Piusalmanak. Zo zijn de internaten in het naoorlogse Brabant in kaart gebracht. Maar vervolgens is er dus per abuis vanuit gegaan dat het hier om een juvenaat gaat en daar is deze summiere tekst dus op gebaseerd. Hier speelt het probleem van de beknopte info inde Piusalmanak en in dit geval zouden we aan de hand van je opmerkingen dus alsnog een internaat voor Boxmeer op de kaart kunnen zetten.

Eigenlijk zou ik het zonde vinden om deze pagina te verwijderen, omdat jullie reacties veel waardevolle informatie bevatten en aanleiding bieden om er alsnog een kloppende internaatpagina voor Boxmeer van te maken.

Eigenlijk is dan ook de eerste vraag, of er een katholiek onderwijsinternaat in Boxmeer was in de naoorlogse periode. Dat lijkt zo te zijn, als ik jullie reacties lees, maar het was dan een internaat voor een heel specifieke groep seminaristen. Dat is interessant want iets afwijkends op de internatenkaart en dus iets waar we graag meer info over zouden willen vinden en vooral ook verhalen van de oud-leerlingen/internen. Wij zijn van hen afhankelijk voor een beter beeld van hoe het er op al die internaten aan toeging. We hopen zoveel mogelijk vast te leggen aan verhalen en ook foto's ontvangen we heel graag.

Om maar bij het begin te beginnen: onder welke naam mogen we dit internaat op de kaart vermelden? En heb je misschien nog meer feitelijke informatie zodat we deze pagina meer "body" kunnen geven?

Nogmaals dank voor je reactie, Jo. Hartelijke groeten,

P.S. Vergeet ik nog de foto's. Ik neem van je aan dat deze dus het grootseminarie tonen, in Merkelbeek. Deze selectie foto's behoort tot een veel bredere collectie foto's in onze beeldbank, waarbij dan wordt vermeld dat ze genomen zijn op het klooster van de karmalieten in Boxmeer, Steenstraat. Link: https://www.bhic.nl/memorix/images/search/?mode=gallery&view=horizontal…
Misschien goed om eens in deze verzameling rond te kijken, want inmiddels vraag ik mij wel af hoeveel foto's er nog meer zijn waarbij dan per abuis "Boxmeer, Steenstraat" wordt vermeld. Je kunt op iedere foto trouwens reageren, door op een foto te klikken bijvoorbeeld deze https://www.bhic.nl/memorix/images/search/detail/f0003736-45f9-11e3-910… en dan aan de linkerkant op het spreekwolkje te klikken.

Piet Vrehen zei op 14 juni 2021 om 16:41 uur

Met goede herinneringen heb ik dit gelezen, ik zelf ben er circa 4 jaar geweest en het was een prachtige tijd .
De naam van het juvenaat was ,,,,Sancta Maria ,, in mijn herinnering ben ik vanaf 1964 tot 1968 geweest, en zelfs als laatste ( bekende tekst het licht uit gedaan) en dat was augustus met de schoolvakantie,
Broeder Herman Jozef was toen met broeder .???.naam schiet me niet te binnen ( maar was een brommer fanaat ) de leiding gevende.
Ik kan veel vertellen hierover maar dat wordt te lang, maar ik weet wel dat ik als persoon veel goede herinneringen eraan heb .
De club die er toen was , was een hechte vriendengroep.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 16 juni 2021 om 19:19 uur

Heel veel dank voor het reageren, Piet. Uit eerdere reacties blijkt wel dat deze pagina nog op veel punten correcties en aanvullingen behoeft. Op basis van de gebruikte bronnen kwam dit internaat toch niet goed uit de verf. Veel is onduidelijk. In plaats van "juvenaat" hebben we dankzij jou nu bijvoorbeeld eindelijk een naam, en het jaar wanneer de kostschool dicht ging.

Ik zou zeggen, vertel nog eens verder over je verblijf daar, hoe het leven er op dit internaat uitzag. Je bent van harte welkom. En als je nog foto's hebt dan kun je die sturen naar info@bhic.nl

Piet Vrehen zei op 16 juni 2021 om 20:33 uur

Dag Thijs,

Dank voor je retour,
Zal ik zeer zeker doen, dus ga mijn herinneringen ophalen en bundelen voor je.
Tevens heb ik ook foto,s van het leven en de ontspanning daar.
Misschien is het ook belangrijk, het postadres toen was , Sancta Maria , kerkepad Boxmeer.
Groet
Piet

Piet Vrehen zei op 16 juni 2021 om 20:49 uur

Ff iets recht zetten, na vlug in mijn oude diploma,s te hebben gekeken.
De sluiting van dit juvenaat was augustus 1969.
Ik was de laatste van de toen aanwezige groep ,
De groep die er nog was , kreeg zonder uitleg van hoe en wat te horen , dat niemand na het volgende schooljaar hoefde terug te komen.
Er waren ook geen nieuwe aanmeldingen, en we vernamen dit alles gelaten.,en berusten hierin.
Dus alle boeltjes werden ingepakt en ieder vertrok weer naar huis voor vakantie ,en om niet meer terug te komen.
Ik zelf ook , begrijp nog steeds niet dat de vraag opkwam , waarom ,?
Ben hierna naar de stadacademie gegaan in Maastricht,
Mijn thuis was toen in Wittem , vlak naast het klooster Wittem.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 17 juni 2021 om 15:11 uur

Nogmaals dank Piet, heel fijn dat je dit wilt doen. Ik ben er met ingang van morgen twee weekjes tussenuit, maar misschien vind ik na thuiskomst dan al wat in de mailbox. Benieuwd! Alles kun je sturen naar het genoemde adres, en dan kun je het aan mij richten dan komt het helemaal goed. Ook de info die je hier in je reacties aanlevert, ga ik gebruiken om de pagina aan te vullen.
Hartelijke groet,

jo pinxt zei op 17 juni 2021 om 16:16 uur

Alles nog eens rustig doorgelezen. Het juvenaat had inderdaad de naam Sancta Maria. De kok in die tijd was niet broeder Ambrosius maar broeder Alouisius. Naast rector Servatius van Lange werd broeder Herman Rosenkamp (ik meen als kloosternaam Theodorus ) als mede leiding gevende aangesteld. De foto met 4 fraters d.d. waarschijnlijk vlak na het noviciaatsjaar in Boxmeer in 1965 en is waarschijnlijk genomen in Dordrecht immers hier gingen de fraters naar toe na het noviciaat. Met alle vier de personen bracht ik het noviciaat door in Boxmeer. Helemaal rechts is Nico Adriaans, daarnaast Theo Pasveer en de beide anderen ken ik niet meer van naam. De andere foto genomen in de studie zaal heeft me aan het twijfelen gebracht. Merkelbeek is een optie qua ramen en vloer maar ik heb het klooster in Dordrecht nooit gekend zou dus ook kunnen.

Norah zei op 17 juni 2021 om 16:20 uur

Stadsacademie > Brusselsestraat?

Thijs de LeeuwBHIC zei op 7 juli 2021 om 10:59 uur

Heel hartelijk dank Jo voor alle aanvullingen. Fijn dat we zo ook wat meer te weten zijn gekomen over die foto's!

Johan van Vianen zei op 30 maart 2022 om 23:09 uur

Ik heb van september 1963 tm 1966 in het juvenaat gewoond. De bakkers opleiding waarover gesproken wordt heb ik gevolgd in Nijmegen. Dagelijks met de trein heen en weer. Ik heb gelukkig geen nare herinneringen aan het juvenaat. Deze tijd heeft mij mede gevormd tot wie ik geworden ben.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 31 maart 2022 om 11:13 uur

Hallo Johan bedankt voor het reageren. Als je nog meer wilt vertellen over je kostschooltijd, in welke opzichten deze je bijvoorbeeld heeft gevormd, wees welkom. Hoe zag een dag op dit juvenaat eruit, ook buiten de lessen om, aangezien je er toch lange tijd intern zat?

Anke Näring-Huizing zei op 11 december 2023 om 13:41 uur

Dag heer/mevrouw,




Ik wil reageren op deze foto:





Deze foto (identificatienummer BOX1197, er zijn nog twee BOX1195 en BOX1196) is van het interieur van de Kinderkapel (identificatienummer PNB001008369 en 1938-047-00056) achter het Carmelietenklooster, Steenstraat 39. Ik zag het aan de gebrandschilderde ramen van de Gebrs. Wuisman, Breda. De kapel is op donderdag 17 mei 1928 gewijd.




(Boxmeersch weekblad, 1928-05-19)


https://www.bhic.nl/integrated?mivast=235&mizig=91&miadt=235&miaet=14&m…




De Gebrs. Wuisman heeft al in 1915 het Carmelietenklooster te Oss verfraaid met dertig medaillons. Hun broer Wilhelmus Marie Wuisman is daar pater carmeliet Gerardus.


Ik heb van een van de medaillons - H. Teresia - een illustratie uit het tijdschrift Carmelrozen, jrg 11, 1922, nr. 7 en de beschrijving van de medaillons in een lovend krantenartikel uit De Maasbode van 6 september 1915. Nu weet ik door de foto ook hoe de medaillons er ongeveer uitzagen.




Met vriendelijke groet, Anke Näring-Huizing









De Maasbode van 6 september 1915 … De in sobere lijnen uitgevoerde busten in bruine pij en witten mantel komen wonderschoon uit tegen den afwisselend helder groenen, rooden of blauwen achtergrond. … door den achtergrond wint de reeks nog in verscheidenheid. De heldere kleuren, gevat in een gestyleerden gelén krans, …




PS de broers Gregorius Wilhelmus (Jo) en Cornelis Theodorus (Cor) Wuisman halen maart/april 1912 het einddiploma Schilderen aan de Ambachtsschool en het diploma Handtekenen en Decoratieschilderen aan de Teeken- en Vakschool “St. Joseph” te Schiedam. Zij zijn vaak te vinden bij Frans R. Näring - hun latere zwager - die te Schiedam een schildersbedrijf met een atelier voor glas heeft. In 1920 beginnen ze aan de Boschstraat 113 te Breda voor zichzelf.










Thijs de LeeuwBHIC zei op 11 december 2023 om 13:43 uur

Goede vondst, Anke! Dank dat je de moeite hebt genomen om het voor ons uiteen te zetten met de illustraties erbij. Hartelijke groet,

Anke Näring-Huizing zei op 11 december 2023 om 20:09 uur

Dag Thijs,
Dank voor het plaatsen van mijn verhaal.
Weet je misschien of de Kinderkapel met de gebrandschilderde ramen er nog staat? Hartelijke groeten.

Thijs de LeeuwBHIC zei op 12 december 2023 om 15:35 uur

Dag Anke, hier vind ik nog wat meer info over het klooster, ook over de huidige bestemming: https://onskloosterpad.nl/locations/karmelklooster/ Je zou dus eens bij dit Centrum voor Spiritualiteit kunnen informeren. Misschien dat het dan zelfs mogelijk is een afspraak te maken voor een bezichtiging, maar dat weet ik niet! Contactgegens van de Karmelkring Boxmeer zijn:

Contactpersonen: Corrie van Baal en Minie Pasop

Steenstraat 39
5831 JA Boxmeer
0485-562156
karmelkringboxmeer@karmel.nl

Hier vind ik een pagina over de kapel van het Carmelklooster. Uit de info op die pagina maak ik op dat de kapel er nog moet zijn: https://reliwiki.nl/index.php/Boxmeer,_Steenstraat_39_-_Kapel_Carmelklo…

Anke Näring-Huizing zei op 12 december 2023 om 15:55 uur

Thijs, dank voor de informatie.
Groet, Anke

Reactie toevoegen

Je e-mailadres is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.

Platte tekst

  • Geen HTML toegestaan.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.